Παιδική Βαρηκοΐα: Εισαγωγή

Η παιδική βαρηκοΐα αποτελεί μια από τις πιο σοβαρές διαταραχές που μπορεί να εμφανιστούν μετά τη γέννηση. Η μείωση της ακουστικής ικανότητας του παιδιού επηρεάζει την επικοινωνία και τη γνωστική ανάπτυξή του προκαλώντας διαταραχές συμπεριφοράς.

Η παιδική βαρηκοΐα μπορεί να είναι συγγενής ή επίκτητη. Προγεννητικά αίτια βαρηκοΐας είναι οι παθήσεις εγκύου, οι λοιμώξεις και τα ωτοτοξικά φάρμακα, ενώ περιγεννητικά αίτια αποτελούν η προωρότητα, το χαμηλό βάρος γέννησης, η υποξία, ο ίκτερος, τα τραύματα και οι λοιμώξεις. Τέλος μεταγεννητικά αίτια είναι οι λοιμώξεις, οι ωτίτιδες, οι κακώσεις και τα βύσματα ώτων.

Υπάρχουν τρεις μορφές βαρηκοΐας, η βαρηκοΐα αγωγιμότητας, η νευροαισθητήριος και η μικτή. Η πάθηση μπορεί να παρουσιαστεί στο ένα ή και στα δύο αυτιά, μπορεί να κυμαίνεται από μικρού έως πολύ μεγάλου βαθμού, ή να φτάνει ακόμα και σε κώφωση.

Πόσο συχνή είναι

Η συχνότητα της νευροαισθητηρίου βαρηκοΐας κυμαίνεται από 1-3 στις χίλιες γεννήσεις. Στα νεογνά υψηλού κινδύνου που νοσηλεύτηκαν σε μονάδα εντατικής νοσηλείας λόγω προωρότητας ή υποξίας η συχνότητα μεγάλης βαρηκοΐας μπορεί να φτάσει στο 2-4% .

Η διάγνωση πρέπει να γίνεται μέχρι τον 3ο μήνα της ζωής με την θεραπευτική παρέμβαση να αρχίζει τον 6ο μήνα. Πολλά προβλήματα ακοής δεν διαγιγνώσκονται μέχρι την ηλικία των 2 ετών οπότε και διαπιστώνονται καθυστερήσεις στην ανάπτυξη του λόγου. Ο μέσος όρος διάγνωσης της νόσου είναι οι 14 μήνες. Όσο γρηγορότερα διαγνωσθεί η βαρηκοΐα, τόσο το καλύτερο.

Παιδική Βαρηκοΐα: Πώς θα καταλάβω ότι το παιδί μου δεν ακούει;

Στην ανάπτυξη του προφορικού λόγου το παιδί μέχρι τον 1ο χρόνο εμφανίζει 2-3 λέξεις με νόημα, στους 18 μήνες οι λέξεις με νόημα αυξάνονται στις 20, στους 24 μήνες μπορεί να συνδυάζει 2-3 λέξεις μαζί και από 2 έως 5 ετών έχει συνήθως λεξιλόγιο 250 λέξεων και αναπτύσσει κάποιες προτάσεις.

Σε ένα παιδί 18 μηνών που δεν αναπτύσσει λέξεις με νόημα, ή παιδί 30 μηνών με απουσία προτάσεων στον λόγο, συνιστάται έλεγχος ακοής.

Υπάρχουν εμπειρικοί τρόποι για να ελέγχεται η ακοή του παιδιού, όπως είναι η μουσική, ένας απότομος δυνατός θόρυβος που δεν αποσπά την προσοχή του, καθώς και η μη ανταπόκριση και ασχολία με παιχνίδια που κάνουν θόρυβο.

Στις περιπτώσεις που δεν αντιδρά όταν φωνάζετε το όνομά του και δεν ανταποκρίνεται στην φωνή σας, ή όταν δεν έχει προσπαθήσει ποτέ να μιμηθεί τους ήχους της φωνής σας ή άλλον ήχο, υπάρχει υποψία βαρηκοίας. Στην προσχολική ηλικία, η βαρηκοία μπορει να εντοπιστεί άμεσα, λόγω συναναστροφής με περισσότερα άτομα και γιατί υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες για την παρουσία προβλήματος στην επικοινωνία.

Παιδική Βαρηκοΐα: Διάγνωση

Για την εκτίμηση της ακοής, εφαρμόζονται τα προγράμματα πρώιμης ανίχνευσης της βαρηκοΐας νεογνών τα οποία βασίζονται κυρίως στις ωτοακουστικές εκπομπές (ΟΑΕ) και στα αυτόματα προκλητά δυναμικά εγκεφαλικού στελέχους (ΑΒR), που αποτελούν μεθόδους μη επεμβατικές ανώδυνες και ασφαλείς για τη διάγνωση της βαρηκοΐας.

Οι ωτοακουστικές εκπομπές (ΟΑΕ) αποτελούν μια αδρή εξέταση της ακοής, εφαρμόζονται κατά προτίμηση το 2ο-4ο 24ωρο της ζωής και όταν δεν εκλύονται φυσιολογικά συνιστάται επανεξέταση με την συμπλήρωση του πρώτου μήνα της ζωής.

Επί αποτυχίας έκλυσης των ωτοακουστικών εκπομπών, θα πρέπει να υποβάλουμε το παιδί σε πλήρη διαγνωστικό ακοολογικό έλεγχο με ακουστικά προκλητά δυναμικά (ΑΒR), ακοομετρία συμπεριφοράς και σε μεγαλύτερα παιδιά 3-6 ετών σε ακοομετρία ελευθέρου παιδίου και παιχνιδοακοομετρία.

Η αντιμετώπιση

Τα παιδιά που μετά από πλήρη διαγνωστικό έλεγχο πάσχουν από σοβαρή ή πολύ σοβαρή νευροαισθητηρίου τύπου βαρηκοΐα εμφανίζουν μεγάλη πρόοδο με έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της νόσου με ακουστικά βαρηκοΐας και στις σοβαρότερες περιπτώσεις τοποθέτηση κοχλιακού εμφυτεύματος και στη συνέχεια λογοθεραπεία.

Σε αρκετές περιπτώσεις βαρηκοΐας αγωγιμότητας απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση, όπως είναι η εκκριτική ωτίτιδα.

Η παιδική βαρηκοΐα αποτελεί κλασικό παράδειγμα νόσου όπου η πρώιμη διάγνωση και γρήγορη αντιμετώπιση μπορεί να αλλάξει σημαντικά την ποιότητα ζωής του παιδιού με τη βελτίωση των προβλημάτων ακοής, πριν αυτά οδηγήσουν σε καθυστέρηση στην ομιλία που αναπτύσσεται τους πρώτους μήνες και τα πρώτα χρόνια της ζωής.