Επιχείλιος έρπης: Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της λοίμωξης από τον ιό;

Ο Επιχείλιος έρπης, προκαλείται από τον ιός του έρπητα (HSV), είναι ένας συχνός ιός που μεταδίδεται πολύ εύκολα. Περισσότεροι από το 80% του πληθυσμού έχουν προσβληθεί από τον ιό κάποια στιγμή στη ζωή τους, κυρίως στην παιδική ηλικία μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, από τους γονείς ή συγγενείς ή ακόμη και από την επαφή με άλλα παιδιά. Ο ιός μεταδίδεται  από άτομο σε άτομο, είτε με το σάλιο ή με απλό φιλί, όπως από την μητέρα στο παιδί. Στους ενήλικες, εφόσον δεν έχει εκτεθεί κάποιος στον ιό ως παιδί, μεταδίδεται και κατά την διάρκεια της σεξουαλικής πράξης.  Ακόμη μπορεί να μεταφερθεί στο ίδιο άτομο από μια θέση σε άλλη, π.χ. από το στόμα στα δάκτυλα, ή στη μύτη ή ακόμη και στα μάτια.

Πρέπει λοιπόν να αποφεύγεται η επαφή της πληγής και να πλένονται καλά τα χέρια, ώστε να μη μεταφερθεί από τα χείλη στα μάτια ή αλλού. Στις περισσότερες περιπτώσεις η πρωτοπαθής λοίμωξη είναι ασυμπτωματική, ή προκαλεί πολύ ήπια συμπτώματα, όπως στη φαρυγγίτιδα ή αμυγδαλίτιδα, ακόμη καταβολή δυνάμεων, πόνο, και δυσκολία στην κατάποση, που υποχωρούν εντός 8-10 ημερών. Σε μερικές όμως περιπτώσεις οι εκδηλώσεις είναι πολύ επώδυνες ελκώσεις στα χείλη και τη στοματική κοιλότητα, όπως μάγουλα, ούλα και γλώσσα. Ακόμη οι βλάβες συνοδεύονται από υψηλό πυρετό και διογκωμένους τραχηλικούς λεμφαδένες. Ο ασθενής δυσκολεύεται πολύ στη λήψη τροφής και υγρών και πολλές φορές οδηγείται σε αφυδάτωση. Η λοίμωξη υποχωρεί αφ’ εαυτής εντός δεκαημέρου, αφήνοντας μερική ανοσία έναντι του ιού.

Ανακουφιστικά, ο ασθενής πρέπει να λαμβάνει άφθονα υγρά για να αποφύγει την αφυδάτωση και η δίαιτά του να είναι κατάλληλη και σύμφωνα με τις οδηγίες του Στοματολόγου που πρέπει να τον παρακολουθεί. Εάν η λοίμωξη διαγνωσθεί τις πρώτες μέρες, τότε μπορεί κατά την κρίση και πάλι του Στοματολόγου να χορηγηθεί αντιιική θεραπεία με στόχο να μειωθεί η διάρκεια των οξέων φαινομένων.

Μετά την αποδρομή της πρωτοπαθούς λοίμωξης, ο ιός εγκαθίσταται, «κρύβεται», στα νευρικά κύτταρα. Πολλά άτομα δεν θα ενοχληθούν ποτέ ξανά κατά την διάρκεια της ζωής τους. Ένα ποσοστό όμως της τάξης του 20% θα εκδηλώσουν περιορισμένες βλάβες εκ νέου, από την επαναδραστηριοποίηση του ιού, όπως ο επιχείλιος έρπης.

Επιχείλιος έρπης: Πώς εκδηλώνεται κλινικά;

Ο επιχείλιος έρπης οφείλεται σε επαναδραστηριοποίηση του ιού. Επειδή υπάρχουν ήδη αντισώματα έναντι του ιού, η κλινική εκδήλωση είναι ήπια και περιορισμένης έκτασης. Ο επιχείλιος έρπης συνήθως ξεκινά με αίσθηση κνησμού στην περιοχή και ακολουθεί η δημιουργία ομάδας από μικρές επώδυνες φουσκάλες γεμάτες υγρό, που σπάζουν αφήνοντας πληγή. Σε λίγες μέρες η πληγή θα κλείσει και θα καλυφθεί από κρούστα και εντός περίπου 10 ημερών από την αρχική εμφάνιση της βλάβης, θα επουλωθεί χωρίς ν’ αφήσει ουλή.

Τι προκαλεί την εκδήλωση του επιχείλιου έρπητα;

Η επαναδραστηριοποίηση του ιού και η επανεμφάνισή του μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες, όπως την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο, το κρύο, το στρες, τραύμα, διάφορα φάρμακα και ασθένειες που εξασθενούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, είτε παροδικά π.χ. γρίπη, ή μακροχρόνια, όπως ο καρκίνος και η θεραπευτική του αγωγή.

Τι  μπορούμε να κάνουμε προληπτικά για να μην εκδηλωθεί;

Αντηλιακή κρέμα για τα χείλη μεγάλου βαθμού προστασίας πριν την έκθεση στον ήλιο, και προστασία των χειλιών από την έκθεση στο κρύο ή τον άνεμο μειώνει την συχνότητα επαναλαμβανόμενης εκδήλωσης επιχείλιου έρπητα.

Υπάρχει θεραπεία για τον ερπητοϊό;

Δεν υπάρχει ακόμη αποτελεσματική θεραπεία για μόνιμη εξάλειψη του ιού. Όταν ο ιός εκδηλώνεται με την εικόνα του επιχείλιου έρπητα, μπορεί ο ασθενής να χρησιμοποιήσει, πάντα με την οδηγία του Στοματολόγου, αντιιικές αλοιφές που κυκλοφορούν στο εμπόριο ή να πάρει συστηματικά αντιιικά χάπια τις πρώτες ημέρες της ίωσης, ώστε να είναι πιο ήπιες οι βλάβες και κυρίως να είναι  γρηγορότερη η επούλωση.

Τέλος, πρέπει να επισημάνουμε πως η διάγνωση και θεραπεία είναι έργο του Στοματολόγου και σε καμία περίπτωση ο ασθενής δεν πρέπει να ακολουθεί μόνος του θεραπευτική αγωγή, γιατί πολλές φορές άλλα νοσήματα που ενδέχεται να είναι και απειλητικά για την ζωή (π.χ καρκίνος), εμφανίζονται με την ίδια ή παρόμοια εικόνα.