Πολλοί ασθενείς έρχονται και παραπονιούνται ότι αισθάνονται κάποιον πόνο στην περιοχή της μέσης τους και διερωτώνται αν η αιτία είναι κάποια πάθηση του νεφρού. Πράγματι καθώς οι νεφροί μας βρίσκονται στο πάνω και πίσω μέρος της κοιλιάς μας κάτω από τον θώρακα και το διάφραγμα, ένας πόνος προς την οσφυϊκή περιοχή, στη μέση μας δηλαδή, μπορεί να σχετίζεται με τους νεφρούς μας.

Αιτίες Νεφρικού Πόνου

Ο νεφρικός πόνος εμφανίζεται συνήθως σε δύο κύριες περιπτώσεις:

1. Οξεία Απόφραξη του Νεφρού

Πολλές καταστάσεις με συχνότερη τη λιθίαση, αλλά και όγκοι ή στενώματα νεφρού και ουρητήρα, μπορούν να προκαλέσουν ξαφνική απόφραξη και διάταση του αποχετευτικού συστήματος του νεφρού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα έναν πολύ οξύ και έντονο πόνο, τον κολικό του νεφρού. Ο αποφραγμένος νεφρός χρήζει άμεσων συντηρητικών ή παρεμβατικών ιατρικών ενεργειών, με σκοπό την άρση της απόφραξης και την αποφυγή σοβαρών επιπλοκών, όπως η λοίμωξη και η νεφρική ανεπάρκεια.

2. Λοίμωξη του Νεφρού (Πυελονεφρίτιδα)

Η κατάσταση αυτή καλείται πυελονεφρίτιδα και αποτελεί μια σοβαρή λοίμωξη του οργανισμού μας, η οποία συνοδεύεται από υψηλό πυρετό και μεγάλη καταβολή. Χρειάζεται άμεση θεραπευτική παρέμβαση και συχνά νοσηλεία στο νοσοκομείο. Οι ανωτέρω καταστάσεις συνοδεύονται από πόνο που αντανακλά προς τη μέση και οφείλεται στον νεφρό. Συχνά, οι ασθενείς μπορεί να μπερδεύουν την ενόχληση αυτή με την οσφυαλγία, τον πόνο που προέρχεται από τα κόκκαλα και νεύρα της μέσης ή από κάποια μυϊκή καταπόνηση της περιοχής αυτής.

Κλινικά χαρακτηριστικά του νεφρικού πόνου

Πριν αναφερθούμε στις ειδικές εξετάσεις που με ακρίβεια προσδιορίζουν την κατάσταση και λειτουργία του νεφρού μας, ας περιγράψουμε κάποια κλινικά χαρακτηριστικά που μπορούν να μας κατευθύνουν στο αν η ενόχληση προέρχεται από τους νεφρούς.

• Είναι πολύ σπάνιο να πονούν την ίδια στιγμή και οι δύο μας νεφροί, οπότε το νεφρικό άλγος εντοπίζεται είτε στην πίσω και δεξιά, είτε στην πίσω και αριστερή μεριά, και όχι στη μέση. Ενίοτε, αντανακλά στην πρόσθια πλάγια κοιλιακή χώρα και μπορεί να κατεβαίνει προς τα γεννητικά όργανα. Άρα, αυτός ο πόνος που συχνά οι ασθενείς μας δείχνουν προς το κέντρο ακριβώς της σπονδυλικής στήλης, πιθανότατα δεν προέρχεται από τον νεφρό μας.
• Ο πόνος του νεφρού, αυτό που χαρακτηρίζουμε ως κολικός, είναι ένας ξαφνικός και οξύς πόνος που δυναμώνει και συχνά μαλακώνει είναι δηλαδή κατά κύματα. Ο πόνος προϋποθέτει διάταση, δηλαδή φούσκωμα που προέρχεται από απόφραξη ή φλεγμονή αυτού, που οδηγεί σε αύξηση της ενδονεφρικής πίεσης. Ο πόνος αυτός δεν έχει καμία σχέση με την κίνηση ή τη στάση του σώματος, γιατί ο φουσκωμένος νεφρός πονάει ό,τι και να κάνουμε. Στον κολικό του νεφρού δε βρίσκουμε τη λεγόμενη ανταλγική θέση, με την οποία περνάει ο πόνος. Σε αντίθεση όταν ο πόνος προέρχεται από τη μέση μας ή είναι μυϊκός, εξαρτάται απόλυτα από την κίνηση, εκλύεται από αυτή και βρίσκουμε συγκεκριμένες στάσεις στις οποίες δεν πονάμε, ενώ σε άλλες θέσεις ή με την κίνηση εμφανίζεται ο πόνος.
• Ο πόνος του νεφρού δεν έχει χρονιότητα συνήθως. Είτε γίνει απόφραξη από κάποια πέτρα, είτε γίνει κάποια φλεγμονή, η λεγόμενη πυελονεφρίτιδα, είναι καταστάσεις που θα εκδηλωθούν άμεσα και θα έχουν έντονη εικόνα, η δε φλεγμονή θα συνοδεύεται από πυρετό. Πιο ήπια και μεγάλης διάρκειας ενοχλήματα, συνήθως δεν αφορούν τον νεφρό, δηλαδή όταν νιώθουμε μία ήπια ενόχληση ή βάρος για καιρό που χειροτερεύει με την κίνηση, συνήθως αφορά τη μέση μας.

Να τονίσουμε όμως, ότι σε περιπτώσεις ήπιας ή χρόνιας νεφρικής διάτασης, μπορεί να έχουμε πιο ήπια ενοχλήματα ή και να μην έχουμε καμία ενόχληση, ενώ ο νεφρός μας είναι διατεταμένος και δε λειτουργεί φυσιολογικά.

Κλινική εξέταση και διαγνωστική προσέγγιση

Η κλινική εξέταση από τον γιατρό θα διευκρινίσει την αιτιολογία του πόνου μας. Η διαγνωστική προσέγγιση περιλαμβάνει:

• Ψηλάφηση της κοιλιακής χώρας και πλήξη της οσφυϊκής περιοχής (δοκιμασία Giordano), ώστε να ελέγξουμε αν πονάει ο νεφρός.
• Εξέταση ουρών που μπορεί να αναδείξει αίμα στα ούρα ή πυοσφαίρια και μικρόβια. Οι εξετάσεις αίματος θα προσδιορίσουν την κατάσταση του.

Ο απεικονιστικός έλεγχος είναι διαγνωστικός. Το υπερηχογράφημα ουροποιητικού αποτελεί μία πολύ απλή, γρήγορη και ασφαλή εξέταση, που προσδιορίζει την κατάσταση του νεφρού και μπορεί να χρησιμοποιείται τόσο στην αρχική διάγνωση όσο και στην παρακολούθηση της εξέλιξης του προβλήματος. Ειδικές εξετάσεις, όπως η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία και ο ενδοσκοπικός έλεγχος, συμπληρώνουν τις διαγνωστικές εξετάσεις όταν είναι απαραίτητο.

Θεραπευτική Αντιμετώπιση του νεφρικού πόνου

Συνεπώς οδηγούμαστε στην ακριβή διάγνωση της αιτίας που δημιουργεί τον πόνο και ανάλογα με την περίπτωση, είτε συντηρητικά με παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή, είτε επεμβατικά, επιλύουμε το πρόβλημα.

Συντηρητική και Φαρμακευτική Αντιμετώπιση

Σε πολλές περιπτώσεις, η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική, περιλαμβάνοντας παρακολούθηση και φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση του πόνου και την αντιμετώπιση της αιτίας.

Χειρουργική Παρέμβαση

Εάν χρειαστεί κάποια χειρουργική παρέμβαση, συνήθως είναι ενδοσκοπική, αποφεύγοντας την ανοιχτή επέμβαση με τομή. Η χρήση της πλέον σύγχρονης τεχνολογίας εξασφαλίζει το βέλτιστο αποτέλεσμα:

• Εύκαμπτα Ουρητηροσκόπια: Παρέχουν ενδοσκοπική πρόσβαση σε οποιοδήποτε σημείο του ουρητήρα και του νεφρού.
• Τελευταίας Γενιάς Laser: Όπως το πλέον σύγχρονο Thulium laser, εξασφαλίζει ακριβή και αποτελεσματική αντιμετώπιση.

Ρομποτική Χειρουργική

Σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να λυθούν ενδοσκοπικά, χρησιμοποιούμε το ρομποτικό σύστημα Da Vinci. Αυτή η μέθοδος επιτρέπει με ασφάλεια, αποτελεσματικότητα και με την ελάχιστα παρεμβατική ρομποτική μέθοδο, να λύνουμε σημαντικά ουρολογικά προβλήματα των νεφρών μας. Με αυτές τις τεχνολογικές προσεγγίσεις, μπορούμε να παρέχουμε εξαιρετικά αποτελέσματα στη θεραπεία των προβλημάτων του, ελαχιστοποιώντας την ταλαιπωρία για τον ασθενή.