Σκαφοειδές στέρνο: Τι είναι και ποια η αντιμετώπιση;
Τι είναι
Τι είναι το σκαφοειδές στέρνο ή σκαφοειδής θώρακας και πότε εμφανίζεται;
Το σκαφοειδές στέρνο ή ο σκαφοειδής θώρακας (όπως αναφέρεται συχνά η πάθηση) ή απλά η ανωμαλία του θωρακικού τοιχώματος είναι μια κατάσταση στην οποία ο θώρακας εμφανίζεται να έχει ένα ασυνήθιστο σχήμα.
Γίνεται εμφανές από την παιδική ηλικία και χειροτερεύει στην εφηβεία καθώς το ύψος του/της εφήβου αυξάνεται γρήγορα. Παραμένει σταθερό μετά την ενηλικίωση.
Τύποι & Συχνότητα
Σε ποιες κατηγορίες χωριζεται το σκαφοειδές στέρνο και πόσο συχνό είναι;
Το σκαφοειδές στέρνο – σκαφοειδής θώρακας στην καθημερινότητα εντοπίζεται με δύο βασικούς τύπους το βυθισμένο στέρνο (pectus excavatum) kαι το προεξέχον στέρνο (pectus carinatum or pigeon chest). Υπάρχουν βέβαια και πιο σύνθετες μορφές σκαφοειδούς στέρνου, οι οποίες συχνά εμφανίζονται και με άλλες παθήσεις της καρδιάς και του μυoσκελετικού συστήματος.
Η ανωμαλία εμφανίζεται σε περίπου 1 στα 400 παιδιά για τον τύπο βυθισμένο στέρνο και σε 1 στα 1500 παιδιά για το προεξέχον στέρνο.
Αίτια
Ποια είναι τα αίτια για τα οποία εμφανίζεται το σκαφοειδές στέρνος / σκαφοειδής θώρακας;
Δυστυχώς δεν υπάρχει σαφής απάντηση για τα αίτια ή τους λόγους που εμφανίζεται ο σκαφοειδής θώρακας – σκαφοειδές στέρνο. Παρότι δεν έχει βρεθεί κάποιος γενετικός δείκτης, έχουν παρατηρηθεί συχνά αρκετές περιπτώσεις σε συγκεκριμένες οικογένειες.
Το βασικότερο πρόβλημα είναι η αύξηση του μήκους των χόνδρων που ενώνουν το στέρνο με τις πλευρές, με αποτέλεσμα αυτό να πιέζεται και να αλλάζει το σχήμα του θώρακα.
Κίνδυνοι
Υπάρχει λόγος ανησυχίας σε περίπτωση που κάποιος έχει σκαφοειδές στέρνο;
Το σκαφοειδές στέρνο / σκαφοειδής θώρακας εντοπίζεται αρχικά από τους ασθενείς ως “αισθητική ανωμαλία” και αυτός είναι ο πρώτος λόγος που επισκέπτονται τον ιατρό. Χρειάζεται ωστόσο να γίνει έλεγχος για να αποκλειστεί περίπτωση άλλου νοσήματος.
Στη συνέχεια είναι φρόνιμο να γίνουν κάποιες εξετάσεις από ειδικό Θωρακοχειρουργό, που έχει εξειδίκευση στη συγκεκριμένη πάθηση.
Οι εξετάσεις γίνονται για να μετρηθεί η σοβαρότητα του σκαφοειδούς, να ελεγχθεί εάν πιέζεται η καρδιά και οι πνεύμονες και αν η βύθιση του στέρνου μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον νεαρό ασθενή.
Συχνά οι νέοι ασθενείς που έχουν σκαφοειδές στέρνο παραπονούνται για πόνο στον θώρακα, ειδικά την περίοδο της εφηβείας, δύσπνοια, δεν μπορούν να ασκηθούν όσο θα ήθελαν, παραπονιούνται για ‘φτερουγίσματα’ από την καρδιά τους και έχουν και λιποθυμικές τάσεις.
Το σκαφοειδές μπορεί να δημιουργήσει και ψυχολογικά προβλήματα στα παιδιά, όπως επίσης μη σωστή ανάπτυξη των μαστών σε γυναίκες εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Θεραπεία
Έχει θεραπεία το σκαφοειδές στέρνο / σκαφοειδής θώρακας και από τι εξαρτάται;
Βεβαίως και υπάρχει. Η θεραπεία για το σκαφοειδές στέρνο εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, οι οποίοι πρέπει να συζητηθούν λεπτομερώς με τον ειδικό θωρακοχειρουργό, όπως για παράδειγμα:
- Ο τύπος του σκαφοειδούς.
- Η σοβαρότητα που έχει ο σκαφοειδής θώρακας/ σκαφοειδές στέρνο.
- Είναι συμμετρικό ή ασύμμετρο;
- Υπάρχει πρόβλημα στο σχήμα των χόνδρων;
- Υπάρχει μεγάλη πίεση της καρδιάς;
- Υπάρχει μεγάλη πίεση των πνευμόνων;
- Είναι σωστά ανεπτυγμένοι οι μύες;
- Ποια είναι η ηλικία του ασθενούς;
Είναι λοιπόν εύλογο ότι η κάθε περίπτωση πρέπει να μελετηθεί σωστά, με τις κατάλληλες εξετάσεις και να συσταθεί η καταλληλότερη θεραπεία για τον κάθε ασθενή.
Τι εναλλακτικές θεραπευτικές επιλογές υπάρχουν:
Παρακάτω παρουσιάζονται κάποια παραδείγματα θεραπειών / επεμβάσεων που χρησιμοποιούμε για να αντιμετωπιστεί ο σκαφοειδής θώρακας / σκαφοειδές στέρνο.
Ανακατασκευή σκαφοειδούς με τεχνική Ravitch
Χειρουργική επέμβαση στην οποία γίνεται ολική ανακατασκευή του πρόσθιου θωρακικού τοιχώματος με μικρή τομή χωρίς χρήση μεταλλικής μπάρας. Δεν χρειάζεται επανεπέμβαση. Μικρή διαμονή στο νοσοκομείο με γρήγορη επαναποκατάσταση
Ανακατασκευή σκαφοειδούς με τεχνική Nuss
Χειρουργική επέμβαση στην οποία τοποθετείται μεγάλη μεταλλική μπάρα κάτω από το στέρνο, δίνοντας νέο σχήμα στον θώρακα. Χρειάζεται επανεπέμβαση για αφαίρεση της μπάρας. Μικρή διαμονή στο νοσοκομείο.
Χρήση vacuum bell (συσκευής αναρρόφησης) χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Η θεραπεία αυτή μπορεί να αντιμετωπίσει το σκαφοειδές στέρνο αλλά ενδέχεται να κρατήσει 12-18 μήνες, με παρακολούθηση του ασθενούς έως την τελική διόρθωση του σκαφοειδούς. Γίνεται στο σπίτι με παρακολούθηση στο ιατρείο.
Χρήση ειδικού γιλέκου με συσκευή πίεσης ειδικά σε σκαφοειδές που το στέρνο προεξέχει
Δεν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση αλλά η θεραπεία διαρκεί μήνες. Γίνεται στο σπίτι με την τοποθέτηση της συσκευής και παρακολούθηση στο ιατρείο.
Τοποθέτηση ειδικού σιλικονούχου υλικού κάτω από τους μύες του θωρακικού τοιχώματος.
Δεν χρειάζεται ανακατασκευή του θωρακικού τοιχώματος αλλά η επέμβαση καλύπτει μόνο το αισθητικό κομμάτι του προβλήματος, χωρίς να διορθώνει τυχόν πίεση των οργάνων από το στέρνο. Γίνεται ειδική μέτρηση με αξονική και το υλικό κατασκευάζεται στο εξωτερικό.
Εκτός από την ενδεδειγμένη θεραπεία είναι εξίσου σημαντική η φυσιοθεραπεία, η ψυχολογική υποστήριξη και οι λεπτομερείς οδηγίες που θα δοθούν για να έχουμε ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Συμπέρασμα
Συμπερασματικά το σκαφοειδές στέρνο / σκαφοειδής θώρακας έχει θεραπεία και μάλιστα υπάρχουν διαφορετικές λύσεις ανάλογα με τις ανάγκες του ασθενούς.
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι χρειάζεται γνώση και εμπειρία από την ομάδα του Θωρακοχειρουργού, όχι μόνο όσον αφορά τη χειρουργική επέμβαση αλλά και την ολιστική αντιμετώπιση του νεαρού ασθενούς, οργανικά και ψυχολογικά για να έχουμε καλά και μακροχρόνια αποτελέσματα.
Η ομάδα του Δρ. Κ. Παπαγιαννόπουλου στην Ευρωκλινική Αθηνών, έχει 25ετή πείρα στην αντιμετώπιση όλων των μορφών σκαφοειδούς με συνεχιζόμενη υποστήριξη πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το πέρας της θεραπείας.
Επιπρόσθετα, η θεραπεία του σκαφοειδούς από την ομάδα μας προσαρμόζεται στις ανάγκες του εκάστοτε ασθενούς.
Για περισσότερες πληροφορίες, ή και για να κλείσετε ένα ραντεβού μπορείτε να καλέσετε στο 210 6416 101 ή στο 6943 12 29 49.