Είναι ο Καρκίνος μία κληρονομική νόσος;

Σε έρευνα που έγινε στην Γαλλία το 2021, το 67.7% των ατόμων ηλικίας μεταξύ 15 και 85 ετών πιστεύει πως ο Καρκίνος αποτελεί κληρονομική νόσο: βασιζόμενοι στο γεγονός ότι οι επαγγελματίες υγείας, όταν έχουν να κάνουν με έναν νέο ασθενή, συστηματικά υποβάλλουν ερωτήσεις σχετικές με το οικογενειακό ιστορικό της ασθενούς με Καρκίνο του μαστού, για παράδειγμα, και επιπιπρόσθετα όταν κάποιο μέλος μιας οικογένειας διαγιγνώσκεται με καρκίνο, τότε τα λοιπά μέλη τίθενται σε παρακολούθηση για μεγάλο χρονικό διάστημα, μία πρακτική που ενισχύει την άποψη των απλών πολιτών, πως ο καρκίνος κληρονομείται. Μαζί με όλα αυτά, σαφώς και υπάρχει σύγχυση και ‘θολό τοπίο’ στο γενικό πληθυσμό, σχετικά με το ρόλο ορισμένων γονιδίων στην καρκινογένεση: οι απόψεις αυτές οδηγούν λανθασμένα πολλούς να πιστέψουν ότι τα μέτρα πρόληψης κατά του καρκίνου δεν έχουν κανένα νόημα και είναι απολύτως περιττά! Τουναντίον, όμως:  ένα άτομο δύναται να κληρονομήσει ογκογονίδια, ποτέ όμως τον ίδιο τον καρκίνο.

Μύθοι σχετικά με το κάπνισμα

Ένα ποσοστό περίπου 41% των καπνιστών πιστεύουν ότι το συνολικό χρονικό διάστημα κατά το οποίο καπνίζει κάποιος αποτελεί το σημαντικότερο παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης Καρκίνου. 58.1% θεωρούν πως ο αριθμός των τσιγάρων, που καπνίζει κάποιος μέσα σε ένα 24ωρο είναι πιο καθοριστικός για την καρκινογένεση από οποιονδήποτε άλλο παράγοντα. Οι ερευνητές τονίζουν πως όσο πιο μεγάλη η περίοδος της έκθεσης του οργανισμού στις καρκινογόνες ουσίες, τόσο και μεγαλύτερος ο κίνδυνος καρκινογένεσης. Επίσης, αναφορικά με τον απόλυτο αριθμό των τσιγάρων, θεωρείται πλέον πως κατά μέσο όρο το νούμερο των 9.2 τσιγάρων ημερησίως αποτελεί το όριο του σχετικού κινδύνου ανάπτυξης Καρκίνου, μαζί με τον -και πάλι κατά μέσο όρο- αριθμό των ετών (13.4 έτη) του καπνίσματος ενός ενεργού καπνιστή. Έτσι, είναι οφθαλμοφανές ότι καταρρίπτονται οι μύθοι που πιστεύουν κάποιοι: ένα 34% πολιτών πιστεύει ότι το ελαφρύ κάπνισμα λίγων τσιγάρων την ημέρα ή το κάπνισμα για λίγα χρόνια στη ζωή ενός ατόμου ΔΕΝ ενοχοποιούνται για καρκινογένεση, το 43.3% θεωρεί ότι η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι πιο επικίνδυνη συγκριτικά με το κάπνισμα, ένα ποσοστό 54.6% ότι η καθημερινή άσκηση ‘καθαρίζει’ τους πνεύμονες από τον καπνό, το 61.6% ότι ένας καπνιστής ελαχιστοποιεί τον κίνδυνο να αναπτύξει Καρκίνο όταν ξέρει πότε να σταματήσει. Το αντίθετο από όλα τα προαναφερθέντα ισχύει: ακόμα και η περιστασιακή χρήση καπνού ενέχει κινδύνους καρκινογένεσης και αυξάνει τη θνητότητα από Καρκίνο!

Αυξημένο σωματικό βάρος και παχυσαρκία

Παρά το ότι, το αυξημένο σωματικό βάρος και η παχυσαρκία αποτελούν τον 3^ο και 4^ο αντίστοιχα παράγοντα κινδύνου για ανάπτυξη Καρκίνου παγκοσμίως -μετά από το κάπνισμα και την κατάχρηση αλκοόλ- μόνο το 30% των ερωτηθέντων το γνώριζαν!  Στο μυαλό των περισσοτέρων, τονίζουν οι ερευνητές, είναι πως η αποφυγή της παχυσαρκίας προστατεύει τον πληθυσμό κυρίως από τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Η σχέση αυξημένου σωματικού βάρος και Καρκίνου είναι ακόμα, εν έτει 2023, πολύ πιο θολή στο γενικό πληθυσμό.

Θηλασμός και Καρκίνος

Ένα ποσοστό 63% των ερωτηθέντων (άνδρες και γυναίκες) πιστεύουν πως ο θηλασμός δεν έχει καμμία σχέση με την πιθανή ανάπτυξη Καρκίνου μαστού στης μητέρες, ένας ακόμα μύθος που έχει καταρριφθεί από πολλών ετών. 1 στους 3 πιστεύει ότι ο θηλασμός έχει οφέλη γενικότερα στην υγεία της μητέρας.

Υπεριώδης ακτινοβολία

Η έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία, είτε αυτή είναι φυσική είτε τεχνητή, αποτελέι ισχυρό παράγοντα κινδύνου ανάπτυξης Καρκίνου του δέρματος. Ωστόσο, 1 στους 5 (20.9%) πιστεύει ότι μόλις μία συνεδρία για τεχνητό μαύρισμα (Solarium) είναι πολύ πιο ακίνδυνη από την έκθεση στην φυσική, ηλιακή ακτινοβολία.

Καθημερινό άγχος

Αναφορικά με τους ψυχολογικούς παράγοντες, που συνδέονται με τον Καρκίνο, είναι γεγονός ότι ορισμένοι παράγοντες, για τους οποίους δεν υπάρχει πληθώρα μελετών ή ερευνητικών εργασιών στη διεθνή βιβλιογραφία, ούτε μπορούν να μετρηθούν ή να αποδειχθούν άμεσα επιστημονικά, ακριβώς γι’αυτούς, το ενδιαφέρον του γενικού πληθυσμού είναι πολύ μεγαλύτερο! Για παράδειγμα, η ‘βραδινή εργασία’ γενικά ΔΕΝ θεωρείται σαν ένας επικίνδυνος παράγοντας καρκινογένεσης, παρά το ότι τα παγκόσμια δεδομένα υποστηρίζουν πως όντως αποτελεί έναν από αυτούς! Από την άλλη πλευρά, προτάσεις όπως «ζει με τραυματικές εμπειρίες ζωής», «εκτίθεται στο στρές της σύγχρονης ζωής», και «δεν μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του/της, τα κλείνει μέσα του/της» αποτελούν στο θυμικό των περισσοτέρων ανθρώπων οι πιο οφθαλμοφανείς λόγοι, που προκαλούν καρκίνο, παρά το ότι δεν υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που να αποδεικνύουν κάτι τέτοιο.

Ηλεκτρονικό τσιγάρο (e-Cigarettes)

To 53% των ερωτηθέντων πιστεύει ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο είναι το ίδιο, ίσως και χειρότερο από το κλασσικό τσιγάρο: η νικοτίνη και οι ουσίες που εμπεριέχει το ηλεκτρονικό τσιγάρο θεωρούνται ‘πολύ’ ή και ‘υπερβολικά πολύ’ καταστροφικές για την υγεία. Οι ερευνητές, ωστόσο, υπογραμίζουν ότι καμμία ήδη δημοσιευμένη μελέτη δεν έχει αποδείξει τις αρνητικές συνέπειες των υποκατάστατων της νικοτίνης στην υγεία των ενεργητικών ή παθητικών καπνιστών, παρά μόνο ως ‘παράγοντες κινδύνου’ , κάτι που επιτείνει τη γενικότερη σύγχυση περί αυτών.

Κατανάλωση οινοπνεύματος

8 στους 10 ερωτηθέντες ισχυρίζονται ότι ‘πολλοί συνάνθρωποί μας καταναλώνσον καθημερινά τεράστιες ποσότητες αλκοόλ για πολλά χρόνια και δεν έχουν αναπτύξει Καρκίνο’. Η αρνητική επίδραση του οινοπνεύματος στην υγεία των ανθρώπων σαφώς και παραμένει παρεξηγημένη: παρά το ότι η κατάχρηση οινοπνεύματος αποτελεί σταθερά και διαχρονικά το δεύτερο παράγοντα κινδύνου για καρκινογένεση, μόνο το ένα 1/3 των ερωτηθέντων το επιβεβαίωσε. Το 23.5% συνεχίζει να πιστεύει ότι ‘ο κίνδυνος για να αναπτύξει ένας άνθρωπο  Καρκίνο μειώνεται με την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης, ενώ το να πίνει κάποιος λίγο αλκοόλ καθημερινά δεν είναι βλαβερό για την υγεία’.