Θέλετε να κλείσετε ραντεβού;

Ηλικιωμένοι ασθενείς και καρκίνος του πνεύμονα

καρκίνος πνεύμονα ηλικιωμένοι

Ηλικιωμένοι ασθενείς και καρκίνος του πνεύμονα

Καρκίνος πνεύμονα & Ηλικιωμένοι: Ιδιαιτερότητες στη θεραπευτική προσέγγιση

Ο Καρκίνος του Πνεύμονα (ΚΠ) παραμένει αναμφισβήτητα νόσος των γεροντότερων: σε πάνω από τους μισούς ασθενείς η διάγνωση του καρκίνου πνεύμονα γίνεται στην ηλικία άνω των 65 ετών, ενώ το 30% των ασθενών είναι άνω των 70 ετών. Η αναμενόμενη δημογραφική γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού μέσα στις επόμενες δεκαετίες, το χαμηλό ποσοστό των ηλικιωμένων ασθενών που συμπεριλαμβάνονται παγκοσμίως στις μεγάλες κλινικές μελέτες, καθώς και η συννοσηρότητα με την πολυφαρμακία που χαρακτηρίζουν τις μεγαλύτερες ηλικίες, καθιστούν τη θεραπευτική προσέγγιση των ηλικιωμένων ασθενών με προχωρημένο ή μεταστατικό ΚΠ ιδιαίτερα δύσκολη, διαφορετική από εκείνη των νεότερων ατόμων, που απαιτεί προσοχή και ευαισθησία εκ μέρους των κλινικών ιατρών.

Θεραπευτική προσέγγιση στους ηλικιωμένους ασθενείς

Η ιδανική προσέγγιση βρίσκεται κάπου ανάμεσα στην ‘υποθεραπεία’ και την ‘υπερθεραπεία’ των ηλικιωμένων ασθενών: οι περισσότεροι από τους τελευταίους σε παγκόσμιο επίπεδο καταλήγουν να μην λαμβάνουν τη θεραπεία επιλογής γιατί ο θεράπων ιατρός –ελλείψει επαρκών στοιχείων αποτελεσματικότητας και τοξικότητας στους γεροντότερους- κρατά στάση αναμονής και είναι επιφυλακτικός στη χορήγηση τόσο των παραδοσιακών χημειοθεραπευτικών φαρμάκων όσο και των νεότερων θεραπειών, με αποτέλεσμα η επιβίωση αυτών των ασθενών να είναι χειρότερη από την αντίστοιχη των νεότερων, οι οποίοι συνήθως λαμβάνουν ολοκληρωμένους τους κύκλους χημειοθεραπειών  που απαιτούνται και με τις κανονικές για τη σωματική τους επιφάνεια δόσεις φαρμάκων (υποθεραπεία). Αντίθετα, η υπερθεραπεία των γεροντότερων μπορεί να οδηγήσει σε πιο συχνές επιπλοκές και αυξημένη τοξικότητα: αναφέρεται παγκοσμίως ότι οι ηλικιωμένοι ασθενείς συνήθως βιώνουν πολύ μεγαλύτερη τοξικότητα με την κλασική χημειοθεραπεία, συγκριτικά με τους νεότερους, με άμεση συνέπεια την επιδείνωση της ήδη βεβαρυμένης -από τα συνυπάρχοντα χρόνια νοσήματα- ποιότητας ζωής τους. Το 2011 στις ΗΠΑ, το 67.3% των ασθενών άνω των 70 ετών είχε περισσότερα των 2 χρόνια νοσήματα και το 14% είχε 6 ή περισσότερες χρόνιες παθολογικές καταστάσεις.

Καρκίνος πνεύμονα & Ηλικιωμένοι: Παράγοντες που επηρεάζουν τη θεραπεία

Οι μηχανισμοί, οι οποίοι κάνουν τη θεραπεία στους μεγαλύτερους ασθενείς ‘πιο βαριά’ είναι πολλαπλοί: καταρχάς, άμεση τοξικότητα των φαρμάκων σε ένα όργανο ή σύστημα που ήδη είναι ταλαιπωρημένο και πάσχει (πχ πρόκληση πνευμονίτιδας σε πάσχοντες από  Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια/ΧΑΠ, οξεία νεφρική ανεπάρκεια σε ασθενείς με γνωστή χρόνια νεφρική δυσλειτουργία, αιματολογική τοξικότητα της χημειοθεραπείας σε ασθενείς με γηρασμένο ή ήδη κατεσταλμένο μυελό των οστών). Δεύτερον, έμμεση τοξικότητα, όπως για παράδειγμα κατακράτηση υγρών σε ασθενή με γνωστή συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια. Και τρίτον, λόγω σχέσης της πολυφαρμακίας με πολλαπλά χρόνια σύνδρομα: αντιπροσωπευτικό παράδειγμα η αποδιοργάνωση γνωστού Σακχαρώδους Διαβήτη σε ασθενείς που λαμβάνουν Ταξάνες (κατηγορία αντινεοπλασματικών φαρμάκων), πριν από τη χορήγηση των οποίων απαιτείται ο ασθενής να λάβει κορτικοστεροειδή, με τη γνωστή επίδραση αυτών στο σάκχαρο του οργανισμού.

Πολλαπλοί παράγοντες σχετικοί με διάφορα Γηριατρικά Σύνδρομα (με γνωστές συνέπειες αυτών στην ποιότητα ζωής και τη λειτουργικότητα των ατόμων, την αυξημένη ανάγκη εισαγωγής  σε νοσοκομείο ή/και αυξημένης θνητότητας) απαιτείται να ‘προσμετρώνται’ και να λαμβάνονται υπόψιν κατά το στάδιο εκτίμησης της κλινικής κατάστασης του ηλικιωμένου ασθενούς και προτού ληφθεί η οιαδήποτε απόφαση για θεραπεία: λειτουργικό status (αδυναμία), συννοσηρότητα (άνοια), γνωστικές λειτουργίες (delirium), θρέψη (κατάπτωση), ψυχολογικό status και κοινωνική υποστήριξη (dizziness), πολυφαρμακία (συγκοπτικές κρίσεις), ισορροπία και βάδιση (pressure ulcers), δυσλειτουργία όρασης ή/και ακοής (ακράτεια), εκτίμηση οικονομικού status ασθενούς.  Πρέπει να γίνει ευρέως αντιληπτό ότι τα Γηριατρικά Σύνδρομα μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά το αποτέλεσμα των χημειοθεραπευτικών φαρμάκων και αντίστροφα, η αντινεοπλασματική θεραπεία μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα ενος υπάρχοντος γηριατρικού συνδρόμου.

Ο ρόλος της ανοσοθεραπείας

Αναφορικά με την Ανοσοθεραπεία, τα τελευταία χρόνια η χρήση των αναστολέων σημειακού ελέγχου Nivolumab και Pembrolizumab έδωσαν αναμφισβήτητο όφελος στην επιβίωση των ασθενών με ΚΠ, όταν χορηγούνται ως 2ης γραμμής θεραπεία έναντι του παλαίοτερου χημειοθεραπευτικού Docetaxel:  ήδη από το 2017, η ανοσοθεραπεία είχε αντικαταστήσει την κλασική χημειοθεραπεία, ανεξαρτήτως ιστολογικού τύπου του νεοπλάσματος του πνεύμονα. Στις αντίστοιχες κλινικές μελέτες, το προαναφερόμενο όφελος της επιβίωσης καταδείχθηκε και σε ανάλυση υπομάδας ηλικιωμένων ασθενών, που συμμετείχαν, κυρίως δε αυτών με ηλικία μεταξύ 65 και 75 ετών. Δυστυχώς, η αντιπροσώπευση στις μελέτες των ασθενών μεγαλύτερων των 75 ετών ήταν πτωχή έως ανύπαρκτη, άρα είναι εξαιρετικά επισφαλές να εξαγάγουμε συμπεράσματα αποτελεσματικότητας και τοξικότητας της ανοσοθεραπείας για αυτη την ηλικιακή ομάδα μόνο από τα αποτελέσματα των μικρότερων ηλικιών. Ωστόσο, σε έτερες σειρές θεραπευομένων ασθενών δεν υπήρξαν αντικειμενικές ενδείξεις μεγαλύτερης τοξικότητας στους γεροντότερους από τη χορήγηση του Nivolumab. Πάντως, έως αυτή τη στιγμή δεν είναι ενεργές ανά τον κόσμο κλινικές μελέτες με ανοσοθεραπεία, ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς με ΚΠ.

Καρκίνος πνεύμονα & Ηλικιωμένοι: Προτάσεις – Συμπεράσματα

  • Ηλικιωμένοι ασθενείς με Καρκίνο Πνεύμονα συνεχίζουν παγκοσμίως να υπο-αντιπροσωπεύονται στις κλινικές μελέτες
  • Οι νεότεροι αντινεοπλασματικοί παράγοντες ή η ανοσοθεραπεία χρειάζεται να διερευνηθούν εκτενέστερα στους ηλικιωμένους
  • Απαιτείται εκτίμηση των ηλικιωμένων με εξειδικευμένες γηριατρικές κλίμακες διάγνωσης και παρακολούθησης πριν τη χορήγηση της θεραπείας, γεγονός που έχει αντίκρισμα τόσο στην πρόγνωση όσο και στην τοξικότητα.
  • Η υποστηρικτική αγωγή (Supportive Care) είναι όχι μόνο απαραίτητη, αλλά και με ουσιαστικό ρόλο στην ολιστική προσέγγιση των ηλικιωμένων ασθενών, προσδίδει όφελος στην ανταπόκριση στα φάρμακα και στη συνολική επιβίωση των ηλικιωμένων μειώνοντας τις ανάγκες για νοσηλεία
  • Η θεραπευτική προσέγγιση των ηλικιωμένων ασθενών απαιτείται να είναι πλήρως εξατομικευμένη (personalized, whole-person approach).

    Ζητήστε ραντεβού online




    Πατώντας αποδοχή, συναινείτε στη συλλογή ή/και επεξεργασία των παραπάνω στοιχείων σας από την Ευρωκλινική, αποκλειστικά για την αποστολή ενημερώσεων σχετικά με νέες υπηρεσίες, προϊόντα και δράσεις μας. Περισσότερα εδώ

    ή καλέστε μας στα: 210 64 16 800 & 210 64 16 801