Ο βουβωνικός σωλήνας και οι παθήσεις που εμφανίζονται στα παιδιά αφορούν περιπτώσεις οι οποίες συχνά δημιουργούν ιδιαίτερο άγχος στους γονείς και περιλαμβάνουν την βουβωνοκήλη, την υδροκήλη και την κύστη σπερματικού τόνου, την κιρσοκήλη και την κρυψορχία.

Βουβωνικός Σωλήνας & Αδυναμίες: Βουβωνοκήλη

Η βουβωνοκήλη στα παιδιά  είναι η πρόπτωση ενδοκοιλιακού οργάνου, διαμέσου του βουβωνικού πόρου, στη βουβωνική χώρα. Στο 95-99% πρόκειται για λοξή κήλη και οφείλεται στην παραμονή του ελυτροπεριτοναϊκού πόρου. Δεν έχει καμία σχέση με την κήλη των ενηλίκων και η συχνότητα είναι περίπου 10-20 περιπτώσεις σε κάθε 1000  γεννήσεις ζώντων. Πιο συχνή είναι στα αγόρια (περίπου 9:1) σε σχέση με τα κορίτσια και είναι πολύ συνήθης κατάσταση στα πρόωρα νεογνά.

Σημαντικό είναι οι γονείς να γνωρίζουν ότι η βουβωνοκήλη στα παιδιά δεν είναι κατάσταση που θα αυτοϊαθεί και ότι πάντα χρειάζεται να αποκατασταθεί χειρουργικά. Πρακτικές του παρελθόντος με τοποθέτηση νομισμάτων ή διαφόρων ζωνών στην περιοχή της κήλης είναι τουλάχιστον αναποτελεσματικές και επικίνδυνες

Στις περισσότερες περιπτώσεις η διάγνωση της βουβωνοκήλης γίνεται από τους γονείς, οι οποίοι περιγράφουν διόγκωση στη βουβωνική ή στις βουβωνικές χώρες, η οποία εξαφανίζεται κατά την κατακεκλιμένη θέση του παιδιού. Άλλες φορές οι γονείς επικοινωνούν με τον παιδίατρο ή τον παιδοχειρουργό λόγω έντονης ανησυχίας του παιδιού (κλάμα ή ακόμα και έμετος) και ταυτόχρονης επώδυνης διόγκωσης στη βουβωνική χώρα. Αυτή η κατάσταση λέγεται περισφιγμένη κήλη και πρέπει η αντιμετώπιση να είναι επείγουσα.

Η χειρουργική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης γίνεται με δύο τρόπους. Ο πρώτος τρόπος είναι η κλασική προσέγγιση με ανοικτή χειρουργική. Είναι καλά δοκιμασμένη τεχνική με επιπλοκές κάτω του 1% των περιπτώσεων και συνήθως γίνεται με λίγες ώρες παραμονής στο Νοσοκομείο. Εκτελείται με μια μικρή τομή στη βουβωνική χώρα και από εκεί διορθώνεται η βουβωνοκήλη. Στα παιδιά, σε αντίθεση με τους ενήλικες, δεν χρησιμοποιούμε πλέγμα για τη διόρθωση της βουβωνοκήλης  Ο μικρός ασθενής μετά το χειρουργείο ανανήπτει πλήρως και την ίδια μέρα εξέρχεται του Νοσοκομείου.

Η δεύτερη τεχνική είναι η λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης. Τα αποτελέσματα είναι σχεδόν τα ίδια με την κλασική μέθοδο. Ομοίως, ο μικρός ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την ίδια μέρα της επέμβασης και το κοσμητικό αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Το Νοσοκομείο μας είναι πρωτοπόρο στον Ελλαδικό χώρο στη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης στα παιδιά.

Βουβωνικός Σωλήνας & Αδυναμίες: Υδροκήλη και κύστη σπερματικού τόνου

Η υδροκήλη και η κύστη σπερματικού τόνου είναι καταστάσεις στις οποίες ο ελυτροπορετοναϊκός πόρος παραμένει ανοικτός  και ενδοκοιλιακό  υγρό διέρχεται δια αυτού στο βουβωνικό σωλήνα (κύστη τόνου) ή στο όσχεο (υδροκήλη). Γι’ αυτό στα παιδιά η υδροκήλη ονομάζεται και επικοινωνούσα υδροκήλη και δεν έχει καμία σχέση με την υδροκήλη ενηλίκων.

H υδροκήλη και η κύστη σπερματικού τόνου διαπιστώνεται στα παιδιά κυρίως κατά τις περιόδους ιώσεων διότι αυξάνεται το ενδοκοιλιακό υγρό, με αποτέλεσμα τη διόγκωση του βουβωνικού σωλήνα ή του οσχέου. Αυτή η διόγκωση είναι ανώδυνη και δεν ανατάσσεται.

Σε αντίθεση με τη βουβωνοκήλη, η υδροκήλη δεν είναι δυνητικά επείγουσα κατάσταση, αλλά επειδή πολλές καταστάσεις οι οποίες είναι επείγουσες προσομοιάζουν την επικοινωνούσα υδροκήλη, η διάγνωση πρέπει να γίνεται μόνο από Παιδοχειρουργό.

Η χειρουργική αποκατάσταση εκτελείται μετά τον 18ο μήνα ζωής με ανοικτή επέμβαση και ο ασθενής εξέρχεται την ίδια ημέρα από το Νοσοκομείο. Μπορεί να γίνει και αποκατάσταση της υδροκήλης σε μικρότερη ηλικία, ιδιαίτερα εάν αυτή η υδροκήλη είναι υπό τάση ή οσχεοκοιλιακή.

Κιρσοκήλη

Η οφιοειδής διάταση των σπερματικών φλεβών λέγεται κιρσοκήλη. Είναι πάθηση της προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας. Όταν εμφανισθεί σε μικρότερη ηλικία, πρέπει να αποκλεισθεί η πιθανότητα όγκου του νεφρού. Πρέπει δε, να σημειωθεί ότι 9 στις 10 φορές η κιρσοκήλη αφορά στις αριστερές σπερματικές φλέβες για ανατομικούς κυρίως λόγους. Όταν διαγνωσθεί κιρσοκήλη στις δεξιές σπερματικές φλέβες πρέπει πάλι να αποκλεισθεί η χωροκατακτική εξεργασία του οπισθοπεριτοναϊκού χώρου, διότι οι δεξιές σπερματικές φλέβες εκβάλλουν στην κάτω κοίλη φλέβα.

Στο παρελθόν η κιρσοκήλη θεωρείτο βασικός παράγοντας ανικανότητας και πολλοί ιατροί έσπευδαν να την διορθώσουν στην παιδική ηλικία. Αυτό όμως αποδείχθηκε ότι δεν είναι αληθές.

Ό ασθενής συνήθως προσέρχεται στον Παιδοχειρουργό με αίσθημα δυσφορίας στο πάσχον ημιόσχεο. Επίσης, μπορεί να διαμαρτυρηθεί για πόνο κατά τη διάρκεια άσκησης η περπατήματος. Αυτός ο πόνος μπορεί να εξαφανισθεί κατά την ύπτια θέση. Ο Παιδοχειρουργός η ακόμη και ο ασθενής μπορεί να ψηλαφήσει στο πάσχον όσχεο τις  διατεταμένες φλέβες δίκην ‘θυσάνου σκουληκιών’.

Ενδείξεις χειρουργικής θεραπείας είναι ο πάσχων όρχις να υπολείπεται του υγιούς σε όγκο κατά 20%, ο πόνος και η αμφοτερόπλευρη κιρσοκήλη. Επίσης,  το στάδιο 3 της κιρσοκήλης είναι απόλυτη ένδειξη της χειρουργικής θεραπείας.

Πολλές είναι η μέθοδοι αντιμετώπισης της κιρσοκήλης στα παιδιά (ανοικτή ,λαπαροσκοπική, ρομποτική, μικροσκοπική κ.ά). Η πιο διαδεδομένη είναι η διακοιλιακή λαπαροσκοπική και ιδιαίτερα εάν συνοδεύεται με διεγχειρητική λεμφαγγειογραφία, την οποία και εφαρμόζουμε στην Κλινική με μηδενικά σχεδόν ποσοστά επιπλοκών.

Βουβωνικός Σωλήνας & Ανωμαλίες: Κρυψορχία

Ως κρυψορχία ορίζεται η παθολογική κατάσταση κατά την οποία ο ένας ή και οι δύο όρχεις δεν έχουν κατεβεί στη φυσιολογική τους θέση, το όσχεο, από την κοιλιά του εμβρύου όπου βρίσκονται μέχρι τον 7ο μήνα της εγκυμοσύνης. Είναι η συχνότερη διαμαρτία της ανάπτυξης των γεννητικών οργάνων στα αγόρια. Η συχνότητά της στον τοκετό είναι περίπου 4% και κατεβαίνει στο 1-1,5% στον 3ο μήνα της ζωής. Στο 85% των περιπτώσεων είναι ετερόπλευρη και στο 15% αμφοτερόπλευρη.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το νεογνό το οποίο γεννιέται με κρυψορχία πρέπει να εξετάζεται από παιδοχειρουργό έτσι ώστε να γίνεται ακριβής διάγνωση. Στη συνέχεια γίνεται παρακολούθηση του νεογνού με κλινική εξέταση και υπερηχογράφημα μέχρι την ηλικία των 6 μηνών όπου και ο όρχις θα βρίσκεται στην τελική του θέση. Τότε ο παιδοχειρουργός θα βάλει την ένδειξη της χειρουργικής παρέμβασης με την κατάλληλη τεχνική, ανάλογα το είδος της κρυψορχίας.

Υπάρχουν διάφοροι τύποι κρυψορχίας, αλλά γενικώς η κρυψορχία κατατάσσεται στον ψηλαφητό ή μη ψηλαφητό όρχι. Όταν πρόκειται για αμφοτερόπλευρη κρυψορχία τότε η συνεργασία παιδοενδοκρινολόγου και παιδοχειρουργού είναι σημαντική διότι διάφορες καταστάσεις  διαταραχής φύλου θα πρέπει να διερευνηθούν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι διαφορετικός ο ανελκόμενος όρχις (όρχις που ‘ανεβοκατεβαίνει’ από το όσχεο) από τον κρυψόρχι. Πάντα ο κρυψόρχις χρειάζεται χειρουργείο και μέθοδοι χορήγησης διαφόρων ορμονών πλέον θεωρούνται αναποτελεσματικές και έχουν εγκαταλειφθεί.

Ο λόγος που χειρουργείται ο ασθενής για κρυψορχία είναι επειδή, εάν ο όρχις παραμείνει σε θέση εκτός οσχέου, τότε θα καταστραφεί από την αυξημένη θερμοκρασία. Επίσης, ο ασθενής  χειρουργείται για να τοποθετηθεί ο όρχις στο όσχεο λόγω αυξημένου κινδύνου επίπτωσης καρκίνου στην ενήλικη ζωή. Η επίπτωση αυτή δεν μειώνεται αλλά ο όρχις τοποθετείται στο όσχεο για να μπορέσει ο ασθενής να αυτοψηλαφά τον όρχι.

Με τις νεότερες μελέτες και με τις πρόσφατες οδηγίες της Αμερικανικής Εταιρίας Παιδιατρικής Ουρολογίας, η κρυψορχία πρέπει να διορθώνεται μεταξύ των 9-12 μηνών ζωής. Μετά από τους 12 μήνες επέρχονται μη αντιστρέψιμες βλάβες σε σημαντικές δομές του όρχεος. Η επέμβαση της κρυψορχίας ονομάζεται ορχεοπηξία και στο πλείστον των περιπτώσεων η επέμβαση γίνεται σε ημερήσια βάση. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι ενδοκοιλιακοί όρχεις πλέον χειρουργούνται λαπαροσκοπικά με εξαιρετικά αποτελέσματα.