Καρκίνος του στομάχου: τι πρέπει να ξέρετε

Συχνότητα

Καρκίνος Στομάχου: Πόσο συχνός είναι;

Ο καρκίνος του στομάχου αποτελεί παγκοσμίως την 3η αιτία θανάτου σχετιζόμενου με καρκίνο. Στην Ελλάδα, παρότι η καταγραφή των περιστατικών δεν είναι επαρκής, τα στατιστικά στοιχεία που ανακοινώθηκαν το 2016 και έχουν συμπεριληφθεί στο σχετικό γράφημα (εικόνα 1), δείχνουν ότι ο καρκίνος του στομάχου δεν είναι τόσο σπάνιος όσο νομίζουμε και δυστυχώς, σχεδόν όλοι οι ασθενείς που θα διαγνωστούν τελικά θα καταλήξουν από την νόσο αυτή. Ο στόχος της επιστημονικής κοινότητας είναι να ανατρέψει αυτά τα δυσάρεστα δεδομένα.

Ο κύριος ιστολογικός τύπος είναι το αδενοκαρκίνωμα του στομάχου σε ποσοστό 95%. Το στάδιο της νόσου βρίσκεται με βάση το ΤΝΜ staging system και εξαρτάται από την διήθηση του γαστρικού τοιχώματος (T staging), τους θετικούς περιοχικούς ή απομακρυσμένους λεμφαδένες (N staging) και τις απομακρυσμένες ή όχι μεταστατικές εστίες (M staging). Τα κύρια σημεία που ο καρκίνος του στομάχου δίνει μεταστάσεις είναι το ήπαρ, οι πνεύμονες και το περιτόναιο.

Δημογραφικά

Καρκίνος Στομάχου: Τι ποσοστά επιβίωσης συγκεντρώνει;

Είναι γεγονός ότι σε όσο πιο πρώιμο στάδιο μπει η διάγνωση τόσο καλύτερη επιβίωση έχει ο  ασθενής. Οι συνολικές επιβιώσεις μεταβάλλονται ανάλογα με το στάδιο της νόσου από 71% σε στάδιο νόσου IA, σε 46% σε στάδιο IIA, σε 14% σε στάδιο IIIB και 4% στον μεταστατικό καρκίνο.

Τα τελευταία χρόνια η 3ετής και 5ετης επιβίωση ασθενών με τοπικο-περιοχική νόσο (locoregional) έχουν βελτιωθεί αρκετά τόσο με την βελτίωση του τύπου χειρουργείου αλλά και με την προσθήκη προ-εγχειρητικής και μετεγχειρητική θεραπείας.

Θεραπεία

Χημειοθεραπεία στον καρκίνο του στομάχου

Η προτεινόμενη χειρουργική προσέγγιση, ιδιαίτερα σε ασθενείς με καλή φυσική κατάσταση και τοπικο-περιοχική νόσο, περιλαμβάνει χειρουργική εκτομή πρωτοπαθούς με όρια >5cm, D2 (εκτεταμένο) λεμφαδενικό καθαρισμό χωρίς παγκρεατεκτομή και με σπληνεκτομή μόνο όταν ο σπλήνας εμπλέκεται στη νόσο.

Σήμερα, στους ασθενείς με τοπικο-περιοχικό καρκίνο του στομάχου, οι διεθνείς οδηγίες συστήνουν περι-εγχειρητική χημειοθεραπεία (ΧΜΘ). Ο σχεδιασμός αυτός περιλαμβάνει ΧΜΘ προ και μετά το χειρουργείο. Η προσέγγιση αυτή βελτιώνει την συνολική επιβίωση. Τα χημειοθεραπευτικά σχήματα που χρησιμοποιούνται είναι γενικώς καλά ανεκτά, με το μεγαλύτερο ποσοστό των ασθενών να καταφέρνει να ολοκληρώσει τόσο την προ- όσο και την μετεγχειρητική ΧΜΘ.

Στοχευμένη θεραπεία και Ανοσοθεραπεία στον γαστρικό καρκίνο

Η διεθνής ιατρική κοινότητα προσπαθεί να βελτιώσει ακόμα περισσότερο τα αποτελέσματα που ήδη έχουμε πετύχει, μέσω της περαιτέρω κατηγοριοποίησης των ασθενών. Τα τελευταία 2 χρόνια ο στόχος είναι η  ανάδειξη υπο-ομάδων ασθενών με ιδιαίτερα παθολογοανατομικά χαρακτηριστικά όπου με πιο εξιδεικευμένη θεραπεία θα μπορούν να επιτευχθούν ακόμα καλύτερα αποτελέσματα.  Σε αυτά τα πλαίσια διερευνάται η προσθήκη στοχευμένης θεραπείας στην ΧΜΘ.

Η θέση της ανοσοθεραπείας ως μέρος της περι-εγχειρητικής θεραπείας, επίσης διερευνάται και ελπίζουμε να έχουμε μια ξεκάθαρη απάντηση τα επόμενα χρόνια. Μικρές μελέτες που έχουν γίνει για την μεταστατική νόσο έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα.

Παραμένει όμως το ερώτημα για το ποιον ανοσο-ϊστοχημικό δείκτη θα χρησιμοποιήσουμε για να βρούμε την ομάδα των ασθενών που θα έχει όφελος από την ανοσοθεραπεία.

Συμπεράσματα

Καρκίνος Στομάχου: Πού καταλήγουμε;

Ανακεφαλαιώνοντας, σήμερα έχουμε πολύ περισσότερα, σε σχέση με παλαιότερα, να προσφέρουμε στους ασθενείς με γαστρικό καρκίνο, ιδιαίτερα σε εκείνους που διαγιγνώσκονται με τοπικο-περιοχική νόσο και χωρίς απομακρυσμένες μεταστάσεις. Οι Ευρωπαϊκές Ογκολογικές οδηγίες (ESMO) συστήνουν, όπως περιεγράφηκε, για αυτούς τους ασθενείς, περι-εγχειρητική ΧΜΘ και R0/D2 χειρουργείο. Λόγω της πολυπλοκότητας της νόσου, οφείλουμε να συζητούμε τα περιστατικά στο Ογκολογικό συμβούλιο με την συμμετοχή όλων των σχετιζόμενων ειδικοτήτων όπως Γαστρεντερολόγου, Ακτινολόγου, Χειρουργού, Ακτινοθεραπευτή και Ογκολόγου, προ-εγχειρητικά, ώστε να καλύπτονται όλα τα πιθανά ενδεχόμενα, και να εξατομικεύεται και να καθορίζεται ο πιο σωστός θεραπευτικός αλγόριθμος για τον κάθε ασθενή.

Τα μελλοντικά επιστημονικά δεδομένα που αναμένονται , ελπίζουμε ότι θα βελτιώσουν περαιτέρω τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών αυτών με την συμμετοχή της στοχευμένης θεραπείας ή και της ανοσοθεραπείας.