Μητρικός Θηλασμός: Σημαντικοί Παράγοντες

Ο μητρικός θηλασμός δεν είναι τόσο περίπλοκος όσο νομίζουμε, απλώς χρειάζονται συγκεκριμένα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν. Ενδεικτικά:

• Ο  θηλασμός πρέπει να ξεκινά την πρώτη ώρα μετά τον τοκετό.
• Το νεογέννητο πρέπει να είναι στο μαιευτήριο στο ίδιο δωμάτιο με τη μητέρα του, 24 ώρες το 24ωρο.
• Ο θηλασμός πρέπει να είναι απεριόριστος και χωρίς ωράριο.
• Δεν θα πρέπει να δίνονται πιπίλες ή μπιμπερό στα παιδιά που θηλάζουν, τουλάχιστον τις τρεις πρώτες εβδομάδες.
• Στο νεογέννητο πρέπει να δίνεται μόνο μητρικό γάλα (ΜΓ) όχι άλλα υγρά, όχι υποκατάστατο μητρικού γάλακτος (ΥΜΓ), εκτός και αν υπάρχει ειδικός ιατρικός λόγος.

Τοκετός και η «πρώτη ώρα»

Οι μητέρες μπορούν να ζητήσουν και να έρθουν σε συμφωνία με τον ιατρό ή την μαία τους ώστε το νεογέννητο μωρό τους να τους δοθεί αμέσως μετά τη γέννηση, ιδανικά δέρμα με δέρμα, ώστε να θηλάσουν από την πρώτη ώρα και για όση ώρα επιθυμούν.

Στη συντριπτική πλειοψηφία των γεννήσεων οποιαδήποτε φροντίδα όπως ζύγιση, ντύσιμο, πλύσιμο μπορεί να περιμένει. Η πρώτη ώρα στην έναρξη του θηλασμού χαρακτηρίζεται «χρυσή». Γι’ αυτό καλό είναι να αποφεύγεται ο αποχωρισμός του μωρού από την μητέρα αυτές τις πρώτες στιγμές.

Θηλασμός & Παραμονή στο δωμάτιο: «μύθοι» και πραγματικότητα

Η συνδιαμονή με το μωρό στο θάλαμο (rooming in) είναι απαραίτητη προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση του μωρού στο στήθος ανά πάσα στιγμή για να θηλάσει. Αποφεύγετε το χωρίς λόγο αποχωρισμό.

Η μητέρα πρέπει να διευκρινίσει ότι δε θέλει να δοθεί ξένο γάλα στο μωρό της, παρά μόνο εάν αυτό αιτιολογείται ιατρικώς. Η χορήγηση ΜΓ γίνεται μόνο μετά από ενυπόγραφη συγκατάθεση της μητέρας.

Οι μητέρες δεν κινδυνεύουν να μεταδώσουν ασθένειες στα μωρά τους όταν συνδιαμένουν στον θάλαμο. Ο κίνδυνος μετάδοσης και διασποράς σοβαρών λοιμώξεων είναι μεγαλύτερος σε θαλάμους όπου φυλάσσονται δεκάδες νεογνά μαζί και γίνεται κυρίως από τους επαγγελματίες υγείας. Σε περίπτωση μαμάς που νοσεί από COVID-19 υπάρχει πλέον σύσταση από τον ΠΟΥ ότι η μητέρα μπορεί να θηλάσει το μωρό της κανονικά με τη λήψη όλων των μέτρων προφύλαξης και υγιεινής. Ο μητρικός θηλασμός είναι προστατευτικός για τα μωρά.

Συμβουλές για την αποφυγή «κοινών σφαλμάτων» 

• Μπιμπερό και πιπίλες: δεν θα πρέπει να δίνονται σε νεογέννητα πριν συμπληρώσουν τις 3 εβδομάδες
• Ξένο γάλα και άλλα ροφήματα: Τα υγιή τελειόμηνα μωρά με βάρος γέννησης πάνω από 2.5 κιλά, δεν κινδυνεύουν από υπογλυκαιμία. Δεν χρειάζονται πάνω από 37ml γάλακτος συνολικά την πρώτη ημέρα και 85 ml δεύτερη. Δεν δικαιολογείται σε υγιή, τελειόμηνα και με φυσιολογικό βάρος γέννησης μωρά η μέτρηση σακχάρου και η χορήγηση ΥΜΓ, εκτός εάν υπάρχουν συγκεκριμένες ιατρικές ενδείξεις
• Βοηθήματα όπως ψευδοθήλες κ.λ.π: καλό είναι να αποφεύγονται καθώς οι ενδείξεις χρήσης τους είναι πραγματικά λίγες. Εάν χρειαστεί να χρησιμοποιηθούν ψευδοθηλές πρέπει να γίνεται επίδειξη εφαρμογής τους από σύμβουλο θηλασμού.
• Εισέχουσες θηλές – είναι πραγματικά πρόβλημα; Στις περισσότερες περιπτώσεις όχι. Χρειάζεται ένας απλός χειρισμός ώστε να διαμορφωθούν και να γίνουν προέχουσες αμέσως πριν το θηλασμό. Η χρήση ψευδοθηλών υπό καθοδήγηση μπορεί να βοηθήσει κατά τις πρώτες ημέρες.
• Ίκτερος στο μωρό: εκτός από σπάνιες περιπτώσεις δεν είναι λόγος διακοπής του θηλασμού.

Θηλασμός: κοινά προβλήματα που προκύπτουν 

• Εντύπωση μη επαρκούς ποσότητας γάλακτος

Λύση: Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν παραπάνω, είναι απόλυτα αναμενόμενο να μην υπάρχει «αρκετό» γάλα τις πρώτες 48-72 ώρες από τον τοκετό. Οι ανάγκες του μωρού τις πρώτες αυτές ημέρες είναι άλλωστε μικρότερες. Η μεγάλη ποσότητα γάλακτος αρχίζει να παράγεται από την 3η ημέρα και μετά.

• Πληγωμένες θηλές

Λύση: Συνήθως οφείλεται λανθασμένη πρόσφυση του μωρού στο στήθος. Εάν αυτό διορθωθεί οι θηλές πονούν πολύ λιγότερο και βαθμιαία επουλώνονται. Καμιά κρέμα, επίθεμα ή άλλο βοήθημα δε θα είναι αποτελεσματικό εάν δε διορθωθεί η θέση θηλασμού.

• Υπερφόρτωση Μαστών

Λύση: H διακοπή ή η αραίωση των γευμάτων θα επιδεινώσουν την κατάσταση. Εάν το στήθος είναι πολύ φορτωμένο, επώδυνο και το μωρό δυσκολεύεται να το «πιάσει» χρειάζεται την εξής προετοιμασία:

1. Μασάζ με σκοπό το γάλα να προωθηθεί προς τη θηλή, ένα ντους ή ένα επίθεμα για να βοηθηθεί ή έκθλιψη, άντληση με το χέρι ή με θήλαστρο τόσο ώστε να ανακουφιστεί η μητέρα.
2. Επιπλέον μετά την άντληση ψυχρά επιθέματα και η ύπτια θέση μπορεί να βοηθήσουν ώστε να απορροφηθεί το οίδημα που επίσης συμβάλλει στην υπερφόρτωση.