Σύστημα Συνεχούς Καταγραφής Σακχάρου
Σε παγκόσμιο επίπεδο η συχνότητα του Σακχαρώδη Διαβήτη (ΣΔ) αυξάνει συνεχώς λαμβάνοντας διαστάσεις επιδημίας. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας το 11% του πληθυσμού πάσχει από ΣΔ, ενώ το 8% περίπου πάσχει από προδιαβήτη. Διάφορες μελέτες έχουν δείξει ότι το 54% των ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη δεν ρυθμίζει ικανοποιητικά τα επίπεδα του σακχάρου του. Η σύγχρονη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη απαιτεί τη βέλτιστη γλυκαιμική ρύθμιση ώστε να αποφευχθεί όσο το δυνατό η εμφάνιση επιπλοκών.
Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη είναι ένας δείκτης που χρησιμοποιείται για να ελέγξουμε τη ρύθμιση του σακχάρου μας το τελευταίο τρίμηνο. Μας δίνει αδρές πληροφορίες για το μέσο επίπεδο του σακχάρου, όχι όμως και για τη διακύμανση των τιμών του κατά τη διάρκεια της ημέρας, παράγοντας ιδιαίτερα σημαντικός για την εμφάνιση επιπλοκών από το διαβήτη. Υπάρχουν αρκετοί ασθενείς με πολύ καλά επίπεδα γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης που παρουσιάζουν όμως σημαντική διακύμανση των επιπέδων του σακχάρου τους στη διάρκεια της ημέρας. Έχει επίσης φανεί πως το 60% των επεισοδίων με χαμηλά επίπεδα σακχάρου δεν ανιχνεύονται με τις απλές συσκευές αυτοελέγχου.
Τι είναι το σύστημα συνεχούς καταγραφής σακχάρου;
Το σύστημα συνεχούς καταγραφής σακχάρου είναι ένας νέος τρόπος αυτόματης παρακολούθησης των επιπέδων του σακχάρου καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας αλλά και της νύχτας. Πρόκειται για μία συσκευή σε μέγεθος κοχυλιού που φέρει έναν αισθητήρα γλυκόζης. Ο αισθητήρας αυτός τοποθετείται στο δέρμα και μετρά το σάκχαρο 288 φορές το 24ωρο. Μπορεί να τοποθετηθεί στον ασθενή για 2 έως και 6 ημέρες, ανάλογα με την κρίση του θεράποντα ιατρού. Δεν απαιτεί νοσηλεία και ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Με αυτό τον τρόπο αντλούνται χρήσιμες πληροφορίες για τις διακυμάνσεις του σακχάρου καθώς και για την επίδραση διαφόρων παραγόντων σε αυτό (πχ. γεύματα, stress, άσκηση, ύπνος και φαρμακευτική αγωγή).
Πως γίνεται η τοποθέτηση της συσκευής;
Η τοποθέτηση της συσκευής πραγματοποιείται εύκολα και ανώδυνα και όλη η διαδικασία διαρκεί έως 10 λεπτά. Μετά την τοποθέτηση του αισθητήρα, τη σύνδεσή του με τον καταγραφέα και την ενημέρωση του ασθενούς, αυτός επιστρέφει στο σπίτι του και στην καθημερινότητά του. Χρειάζεται να καταγράφει τις δραστηριότητές του και να κρατάει ένα ημερολόγιο διατροφής μαζί με τις αυτομετρήσεις. Τέλος, μετά από το συγκεριμένο χρονικό διάστημα που θα έχει οριστεί από το θεράποντα ιατρό (2 έως 6 ημέρες), επιστρέφει στο ιατρείο όπου αφαιρείται η συσκευή και αναλύονται τα δεδομένα. Στη συνέχεια, στοχευμένα πλέον, δίνονται οι νέες οδηγίες που αφορούν τόσο στη διατροφή όσο και στη φαρμακευτική αγωγή που θα πρέπει να λαμβάνει ο ασθενής.
Εάν τοποθετηθεί η συσκευή, σταματούν οι μετρήσεις σακχάρου που κάνει κανείς από μόνος του;
Όχι, θα πρέπει να συνεχιστούν για δύο σημαντικούς λόγους:
- Πρώτον, το σύστημα της συνεχούς καταγραφής σακχάρου είναι τυφλό, δηλαδή ο ασθενής δεν γνωρίζει τις τιμές σακχάρου που η συσκευή καταγράφει. Έτσι, για να ρυθμίσει τη δόση της ινσουλίνης που θα λάβει, ο ασθενής θα πρέπει να γνωρίζει το επίπεδο του σακχάρου του, πράγμα που θα γίνει με τις αυτομετρήσεις. Στις περιπτώσεις ιδιαίτερα που ο ασθενής παρουσιάζει επεισόδια υπογλυκαιμιών, πριν από οποιαδήποτε δραστηριότητα όπως οδήγηση ή άσκηση, θα πρέπει να γνωρίζει την τιμή του σακχάρου του.
- Δεύτερον, για να βαθμονομηθεί (καλιμπραριστεί) η συσκευή της συνεχούς καταγραφής.
Ποιοι ασθενείς χρειάζονται το σύστημα της συνεχούς καταγραφής σακχάρου;
Εκείνοι που παρουσιάζουν αδυναμία επίτευξης του στόχου της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (<7%) ή παρουσιάζουν σημαντικές διακυμάνσεις στις τιμές σακχάρου κατά τη διάρκεια του 24ώρου. Σε περιπτώσεις ασυμφωνίας μεταξύ της τιμής της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης και των τιμών του καθημερινού αυτοελέγχου. Εκείνοι που παρουσιάζουν συχνά επεισόδια υπογλυκαιμιών ή δεν τις καταλαβαίνουν. Έγκυες γυναίκες που χρήζουν αυστηρής ρύθμισης των επιπέδων σακχάρου.
Ποιο το όφελος της τοποθέτησης της συσκευής συνεχούς καταγραφής σακχάρου τελικά;
Αρκετές τυχαιοποιημένες, ελεγχόμενες μελέτες έδειξαν ότι με την 24ωρη καταγραφή σακχάρου μπορεί να επιτευχθεί:
- Έως 1% μείωση της HbA1c, χωρίς αύξηση της συχνότητας εμφάνισης σοβαρών υπογλυκαιμιών.
- Βέλτιστος γλυκαιμικός έλεγχος με ομαλοποίηση των τιμών του σακχάρου καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, με στοχευμένη πλέον φαρμακευτική θεραπεία.
- Κατανόηση της επίδρασης του είδους των γευμάτων στα επίπεδα του σακχάρου, αλλά και του τρόπου ζωής- άγχους – εργασιακών συνθηκών σε αυτά, με ακόλουθη κατάλληλη τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής, ώστε να έχουμε την όσο δυνατό καλύτερη γλυκαιμική ρύθμιση.
Αποτέλεσμα των παραπάνω ευεργετικών δυνατοτήτων, είναι η ελάττωση του κινδύνου εμφάνισης επιπλοκών από το σακχαρώδη διαβήτη.