Τι είναι αυτοάνοσο νόσημα;

Είναι η διαταραχή κατά την οποία το αμυντικό μας σύστημα δηλαδή το ανοσολογικό σύστημα στρέφεται εναντίον του ιδίου του οργανισμού και προκαλεί βλάβες σε όργανα και ιστούς.

Ο ΣΕΛ είναι χρόνια νόσος που προσβάλει κυρίως γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Η νόσος αυτή έχει τις εξής ιδιαιτερότητες: μπορεί να εκφράζεται ως ηπιότατη αλλά και πολύ βαριά νόσος που μπορεί να απειλεί τη ζωή του πάσχοντα, μπορεί να προσβάλει ένα ή πολλά όργανα του οργανισμού μπορεί η προσβολή των οργάνων να είναι από ήπια μέχρι σοβαρή. Χαρακτηρίζεται επίσης από εξάρσεις και υφέσεις.

Η στροφή του ανοσολογικού συστήματος κατά των ιδίων στοιχείων του οργανισμού προκαλείται σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα με τη σύμπραξη εξωγενών παραγόντων όπως της υπεριώδους ακτινοβολίας, φαρμάκων και λοιμώξεων. Δεν είναι κληρονομική νόσος και επομένως δεν χρειάζεται προληπτικό έλεγχο στα παιδιά γυναικών που πάσχουν από ΣΕΛ.

Τα κυριότερα όργανα που συχνά προσβάλει ο ΣΕΛ. είναι το δέρμα, οι αρθρώσεις και οι νεφροί. Σπανιότερα προσβάλλονται οι πνεύμονες, η καρδιά και το κεντρικό νευρικό σύστημα.
Η εγκυμοσύνη σε γυναίκα που πάσχει από Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο μπορεί να προκαλέσει έξαρση της νόσου και για αυτό εύλογα τίθενται συχνά ερωτήματα που αφορούν τόσο την υγεία της εγκυμονούσας ασθενούς όσο και του εμβρύου. Σήμερα οι γυναίκες που πάσχουν από ΣΕΛ μπορούν να τεκνοποιήσουν χωρίς φόβο. Η εγκυμοσύνη πρέπει να γίνει όταν βρίσκονται σε πλήρη ύφεση της νόσου και η ασθενής να βρίσκεται σε στενή ιατρική παρακολούθηση με την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.

Ποια είναι η διάγνωση της ασθένειας;

Η διάγνωση της αρρώστιας βασίζεται στην λεπτομερή λήψη ιστορικού, την ενδελεχή κλινική εξέταση και το βασικό προληπτικό έλεγχο. Εξειδικευμένες ανοσολογικές εξετάσεις ζητούνται μόνο επί τη βάσει των ευρημάτων από την κλινική εξέταση και τις εργαστηριακές εξετάσεις. Για τον ακριβή καθορισμό της βλάβης του πάσχοντος οργάνου και της εκλογής της κατάλληλης θεραπευτικής αντιμετώπισης μερικές φορές είναι απαραίτητο να γίνει βιοψία του οργάνου.

Ποια είναι η θεραπευτική αντιμετώπιση;

Η θεραπευτική αντιμετώπιση σε κάθε ασθενή με ΣΕΛ. είναι εξειδικευμένη και εξαρτάται από τη βαρύτητα της νόσου, την προσβολή των συγκεκριμένων οργάνων, την ηλικία του ασθενή, τη συνύπαρξη άλλων νοσημάτων. Κυμαίνεται από απλά προφυλακτικά μέτρα όπως χρήση αντιηλιακών μέχρι τη χορήγηση ανοσοκαταστολτικών και ανοσοτροποιητικών φαρμάκων.

Πρέπει να τονισθεί ότι η χορήγηση των φαρμάκων γίνεται για μεγάλα χρονικά διαστήματα και η ελάττωση των δόσεων γίνεται βαθμιαία με στενή παρακολούθηση της κλινικής και εργαστηριακής εικόνας του ασθενή. Σημαντικό ρόλο, στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της νόσου ώστε να μην επηρεαστεί σημαντικά η επιβίωση των ασθενών και η ποιότητα ζωής τους να είναι καλή, παίζει η ίδια η εκπαίδευση των ασθενών για τη νόσο.

Οι εξάρσεις της νόσου περιορίζονται εφ’ όσον ο ασθενής διδαχθεί να αποφεύγει την έκθεση στον ήλιο, την ψυχική καταπόνηση (stress), το κάπνισμα και να μη διακόπτει τη φαρμακευτική αγωγή που τον έχει οδηγήσει σε ύφεση. Επειδή η φαρμακευτική αγωγή για την καταστολή της νόσου οδηγεί σε ελαττωματική λειτουργία του αμυντικού συστήματος (ανοσοκαταστολή), είναι απαραίτητο οι ασθενείς να εμβολιάζονται.

Λόγω της ποικιλομορφίας της κλινικής και εργαστηριακής έκφρασης του ΣΕΛ. είναι απαραίτητο οι γιατροί που αντιμετωπίζουν τέτοιους ασθενείς να έχουν βαθειά γνώση της εσωτερικής παθολογίας και της ανοσολογίας και να συνεργάζονται αποτελεσματικά με συναδέλφους όλων των ειδικοτήτων.

Στην Ευρωκλινική Αθηνών λειτουργεί από ετών πλήρως ανεπτυγμένο τμήμα αυτοάνοσων νοσημάτων που αντιμετωπίζει τους ασθενείς με Συστηματικό Ερυθηματώδη Λύκο. Το τμήμα αυτό διαθέτει εξειδικευμένους ιατρούς, νοσηλευτικό προσωπικό, διαιτολόγους, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές. Έχει αναπτύξει ειδικό ανοσολογικό εργαστήριο και τμήμα νοσηλείας μίας ημέρας για την ενδοφλέβια χορήγηση φαρμακευτικών ουσιών καθώς και τμήμα κλινικών μελετών. Έχει άριστη συνεργασία με εξειδικευμένες πανεπιστημιακές κλινικές τόσο σε κλινικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο.