Ο καρκίνος του νεφρού αναλογεί στο 2% των κακοήθων όγκων του ανθρώπου, ενώ αποτελεί το τρίτο σε συχνότητα νεόπλασμα του ουροποιητικού συστήματος. Παρουσιάζει δύο έως τρείς φορές αυξημένη συχνότητα στους άντρες και η συχνότητα του είναι υψηλότερη στις αστικές περιοχές, παρότι δε σχετίζεται με το κοινωνικό-οικονομικό επίπεδο. Δεν έχουν παρατηρηθεί διαφορές ανάμεσα στις φυλές, αλλά υπάρχουν διαφορές από χώρα σε χώρα με μεγαλύτερη συχνότητα στις Σκανδιναβικές χώρες, μέτρια στην Ευρώπη και την Β. Αμερική, μικρότερη στην Ισπανία και Ν Αμερική και ακόμη χαμηλότερη στην Ινδία Ιαπωνία και Αφρική. Η έκτη με έβδομη δεκαετία της ζωής αποτελούν τη συχνότερη περίοδο εμφάνισης του, έχει όμως αναφερθεί ακόμη και σε εφήβους.

Καρκίνος Νεφρού: Αιτιολόγια

Επαγγελματικοί και περιβαλλοντολογικοί παράγοντες, διαιτητικοί, ορμονικοί καθώς και χρωμοσωμικές ανωμαλίες και δράση ογκογονιδίων, έχουν αναλυθεί προκειμένου να διευκρινιστεί το αίτιο του καρκίνου του νεφρού. Απόλυτα κανένας συγκεκριμένος παράγοντας δεν έχει επισημανθεί. Έχουν ενοχοποιηθεί ο καπνός, το κάδμιο, η ακτινοβολία. Ειδικότερα στους καπνιστές έχει παρατηρηθεί πενταπλάσια συχνότητα καρκίνου του νεφρού από τους μη καπνιστές. Πάνω από το 30% του νεφροκυτταρικού καρκίνου συνδέεται με το κάπνισμα. Από τους διαιτητικούς παράγοντες η χρήση κυρίως λιπαρών τροφών, ζάχαρης, γάλατος και καφέ σχετίζονται με την πιθανότητα ανάπτυξης καρκίνου του νεφρού. Ομοίως η κατάχρηση αναλγητικών και η παχυσαρκία αποτελεί παράγοντα κινδύνου. Αύξηση της συχνότητας του παρατηρείται στους επαγγελματικά ασχολούμενους με την κατεργασία δερμάτων, τα υποδήματα, τα πετρελαϊκά προϊόντα και αυτούς που εκτίθενται στο κάδμιο και τον αμίαντο.

Κλινική Εικόνα – Διάγνωση

Η κλινική διάγνωση του νεφρικού καρκινώματος είναι αρκετές φορές δύσκολη, καθώς εμφανίζεται με ποικιλία συμπτωμάτων. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων παρουσιάζεται με σημεία άσχετα από το ουροποιητικό σύστημα (λ.χ. υπέρταση, υπερασβεστιαιμία). Η ευρεία χρήση του υπερηχογραφήματος και της αξονικής τομογραφίας έχει οδηγήσει στην τυχαία διάγνωση όγκων του νεφρού σε ποσοστό 25-40%. Επίσης, σε ποσοστό 30%, ασθενείς εμφανίζονται με συμπτώματα οφειλόμενα σε μεταστατική νόσο, όπως δύσπνοια και βήχας ή οστικός πόνος, λόγω πνευμονικών ή οστικών εντοπίσεων αντίστοιχα.

Ο ανθρώπινος νεφρός εντοπίζεται σε ένα καλά προστατευμένο χώρο και η μοναδική του έκφραση προς το εξωτερικό περιβάλλον είναι μέσω του άμεσου προϊόντος του, δηλαδή των ούρων. Το σύμπτωμα του πόνου δεν παρουσιάζεται εκτός αν ο όγκος επεκτείνεται πέραν του νεφρού ή παρεμποδίζει την ελεύθερη ροή των ούρων λόγω αιμορραγίας και δημιουργίας πηγμάτων αίματος. Έτσι λοιπόν δεν είναι περίεργο πως τα σημεία κλινικής εμφάνισης του όγκου είναι αυτά της τοπικής επέκτασης ή των απομακρυσμένων μεταστάσεων.
Η κλασσική τριάδα του πόνου, της αιματουρίας και της οσφυϊκής μάζας απαντάται σήμερα σε λιγότερο από 10% των ασθενών. Η αιματουρία είναι το συχνότερο σύμπτωμα σε ποσοστό 60%, ακολουθούμενη από την οσφυϊκή μάζα (45%) και το οσφυϊκό άλγος (40%). Η απώλεια βάρους, ο πυρετός, η αιφνίδια ανάπτυξη κιρσοκήλης είναι συνήθη ευρήματα.

Καρκίνος Νεφρού: Θεραπεία

Το νεφρικό καρκίνωμα είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στις μη χειρουργικές θεραπευτικές προσεγγίσεις, όπως η ακτινοβολία, η χημειοθεραπεία, οι ορμονικοί χειρισμοί και η ανοσοθεραπεία. Μόνο το ριζικό χειρουργείο μπορεί να προσφέρει την ίαση, που εξαρτάται απόλυτα από το στάδιο του νεοπλάσματος από το βαθμό διαφοροποίησής του.

Θεραπεία εκλογής για τον εντοπισμένο καρκίνο του νεφρού αποτελεί η ριζική νεφρεκτομή, αφαιρείται δηλαδή ο νεφρός en block με το περινεφρικό λίπος και το σύστοιχο επινεφρίδιο. Σε περίπτωση ύπαρξης μικρότερου των 4 εκατοστών, περιφερικού όγκου μερική νεφρεκτομή μπορεί να εκτελεσθεί., όπως και σε μονήρη νεφρό ή σε αμφοτερόπλευρη εντόπιση του.

Με τη χρήση του ρομποτικού συστήματος Da Vinci επιτυγχάνουμε εξαιρετικά ογκολογικά αποτελέσματα με πολύ μεγάλη ασφάλεια για τον ασθενή. Η νεφρεκτομή γίνεται αναίμακτα, χωρίς τομή στην κοιλιά και έτσι ο ασθενής δεν αισθάνεται πόνο, κινητοποιείται άμεσα, η νοσηλεία του στο νοσοκομείο είναι βραχύτατη και επιστρέφει συντομότατα στις δραστηριότητες του. Η τρισδιάστατη όραση και η ακρίβεια των χειρισμών επιτρέπει την αφαίρεση του όγκου και τη διατήρηση του υπόλοιπου νεφρού.

Η πρόγνωση των ασθενών με εντοπισμένο καρκίνο του νεφρού μετά τη νεφρεκτομή είναι εξαιρετική, σε αντίθεση με αυτή των ασθενών με μεταστατική νόσο, που ουσιαστικά εμφανίζουν μηδαμινά ποσοστά μακροχρόνιας επιβίωσης και η θνητότητα εντός του πρώτου χρόνου ξεπερνά το 50%.

Καταλαβαίνουμε , λοιπόν, πόσο σημαντική είναι η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή χειρουργική αντιμετώπιση του καρκίνου του νεφρού. Η σύγχρονη γνώση και η εφαρμογή τελευταίων μεθόδων διάγνωσης και χειρουργικής θεραπείας , όπως η ρομποτική χειρουργική, εξασφαλίζουν την πλήρη ίαση