Παιδί & Παιδικός Σταθμός
Ο παιδικός σταθμός είναι μία πρόκληση στη ζωή τόσο για το παιδί όσο και για την οικογένεια. Αποτελεί αναγκαία και εναλλακτική λύση των εργαζόμενων γονιών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στην φροντίδα και φύλαξη των παιδιών τους, όσο εκείνοι βρίσκονται στην εργασία τους.
Παιδί & Παιδικός Σταθμός: Πότε το παιδί πρέπει να πάει στον παιδικό σταθμό;
Αυτό είναι ένα σημαντικό ερώτημα που απασχολεί τους γονείς και έχει να κάνει με την δυνατότητα φροντίδας του παιδιού. Ιδανικότερη ηλικία αποδοχής στον παιδικό σταθμό θεωρείται η πάνω από 2,5 χρόνων ή από 8-12 μηνών μετά την θεσμοθέτηση της άδειας μητρότητας.
Τα πλεονεκτήματα των παιδιών που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό φαίνεται να είναι αρκετά:
- Γίνονται πιο αυτάρκη και ανεξάρτητα
- Εκφράζονται καλύτερα λεκτικά
- Προσαρμόζονται σ’ ένα κοινό πρόγραμμα και συναλλάσσονται ικανοποιητικά με άλλα παιδιά
- Έχουν την ικανότητα να γνωρίσουν τις αδυναμίες τους αλλά και τις δυνάμεις τους
- Αναπτύσσουν φιλίες που έχουν θετική επίδραση στις γνωστικές ικανότητες και στην κοινωνική συμπεριφορά. Μαθαίνουν να αντιμετωπίζουν την απόρριψη και αποκτούν δεξιότητες επικοινωνίας.
Παιδί & Παιδικός Σταθμός: Γιατί αρρωσταίνουν τα παιδιά;
Το βρέφος που πηγαίνει στον παιδικό σταθμό :
- Βγαίνει πρόωρα από τον κλειστό οικογενειακό χώρο του σπιτιού και γίνεται μέλος μιας κοινωνικής ομάδας, οπότε εκτίθεται και γίνεται επιρρεπές σε πλείστα παθογόνα που δεν είναι ικανό να αντιμετωπίσει καθώς το ανοσοποιητικό του σύστημα δεν έχει τελειοποιηθεί. Πιο ευαίσθητα θεωρούνται τα βρέφη ηλικίας 6-12 μηνών λόγω της απώλειας των μητρικών αντισωμάτων και της έλλειψης των απαραίτητων αντισωμάτων έναντι των διαφόρων λοιμογόνων παραγόντων με συνέπεια ή επαφή με τους ιούς ή μικρόβια να προκαλεί νόσο. Μελέτες έδειξαν ότι τα παιδιά που πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό αρρωσταίνουν 2-3 φορές συχνότερα από αυτά φροντίζονται στο σπίτι. Ένα φυσιολογικό παιδί αρρωσταίνει 8-10 φορές τον χρόνο κυρίως κατά την χειμερινή περίοδο και μπορεί να είναι άρρωστο με νέα ιογενή λοίμωξη κάθε 10-14 ημέρες.
- Ένας άλλος λόγος διασποράς των λοιμώξεων είναι ο συγχρωτισμός πολλών μικρών παιδιών στο ίδιο δωμάτιο για αρκετές ώρες την ημέρα και η στενή επαφή με άλλα παιδιά που ή νοσούν ελαφρά και δεν απομακρύνθηκαν από τον παιδικό σταθμό ή είναι ασυμπτωματικά αλλά αποβάλλουν τους ιούς ή τα μικρόβια με τις εκκρίσεις τους από το στοματοφάρυγγα, μύτη, επιπεφυκότες ή κόπρανα διασπείροντας στο περιβάλλον τις λοιμώξεις.
- Τα παιδιά επίσης μοιράζονται τα ίδια παιχνίδια, ακουμπούν το ένα το άλλο κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού και επιμολύνονται.
- Τα βρέφη και νήπια βάζουν τα χέρια τους ή κάποιο παιχνίδι στο στόμα κάθε 3 λεπτά διευκολύνοντας με αυτό τον τρόπο την μετάδοση των λοιμώξεων.
- Σε αυτή την ηλικία δεν καταλαβαίνουν και δεν ακολουθούν στοιχειώδεις κανόνες ατομικής υγιεινής όταν πηγαίνουν μόνα τους στην τουαλέτα.
- Το προσωπικό που τα φροντίζει δεν είναι πάντα επαρκές ούτε καλά εκπαιδευμένο για το πόσο σημαντικό είναι το πλύσιμο των χεριών κατά την αλλαγή της πάνας ή πριν την προετοιμασία του φαγητού.
Οι συχνότερες λοιμώξεις που μεταδίδονται στους παιδικούς σταθμούς αφορούν το ανώτερο ή το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα (κοινό κρυολόγημα, φαρυγγίτιδα, οξεία μέση ωτίτιδα (3-4 επεισόδια τον χρόνο), βρογχίτιδα, βρογχιολίτιδα, πνευμονία) καθώς και και πεπτικό σύστημα (γαστρεντερίτιδα).
Οι λοιμώξεις μεταδίδονται με ευκολία στους παιδικούς σταθμούς:
- Διά μέσου της αναπνευστικής οδού με μεγάλα ή μικρά σταγονίδια (με το φτάρνισμα ή τον βήχα) τα οποία αιωρούνται στον αέρα και εισέρχονται στην αναπνευστική οδό διά του στόματος, της μύτης η των επιπεφυκότων. Λιγότερο συχνά, αναπνευστικές νόσοι μεταδίδονται με μορφή αερολύματος ή εκκρίσεων που παραμένουν σε επιφάνειες και αγγίζονται από άλλα παιδιά. Οι πλειονότητα των ιογενών λοιμώξεων του αναπνευστικού (RSV, παραγρίπης, ρινοϊοί, αδενοϊιοί) μεταδίδονται με μεγάλα σταγονίδια. Με τον ίδιο τρόπο μεταδίδονται ο πνευμονιόκοκκος, ο μηνιγγιτιδόκοκος και ο στρεπτόκοκκος. Με μικρά σταγονίδια μεταδίδονται οι ιοί γρίπης, ερυθράς, ιλαράς, παρωτίτιδας, ανεμοβλογιάς, κοκκύτη και φυματίωσης.
- Με άμεση επαφή από παιδί σε παιδί, διότι τα παιδιά δεν καλύπτουν το στόμα και την μύτη τους όταν βήχουν ή φτερνίζονται και οι μολυσματικές ρινικές εκκρίσεις μπορούν να περάσουν άμεσα στα άλλα παιδιά ή μέσω μολυσμένων επιφανειών. Με άμεση επαφή μεταδίδονται οι σταφυλοκοκκικές λοιμώξεις, η ψώρα, η φθειρίαση του τριχωτού της κεφαλής, και ο ιός του έρπητα δια επαφής με αίμα, ούρα και σωματικές εκκρίσεις .
- Διά μέσου της κόπρανο-στοματικής οδού, μετάδοση η οποία συμβαίνει λόγω επιμόλυνσης των χεριών του προσωπικού με κόπρανα κατά την αλλαγή της πάνας ή την φροντίδα μεγαλύτερων παιδιών που δεν έχουν ακόμη καταφέρει να αναπτύξουν τεχνικές ατομικής υγιεινής. Με τα μολυσμένα χέρια τα μέλη του προσωπικού και τα μεγαλύτερα παιδιά ακουμπούν επιφάνειες (αλλαξιέρες, πόμολα, βρύσες, παιχνίδια) που θα ακουμπήσουν τα χέρια άλλων και ακολούθως θα τα βάλουν στο στόμα. Ορισμένα εντερικά παθογόνα επιβιώνουν αρκετές ώρες ή και ημέρες σε επιφάνειες. Στα συνηθέστερα εντερικά παθογόνα που μεταδίδονται στον παιδικό σταθμό περιλαμβάνονται οι ροταϊιοί, εντερικός αδενοϊός, νοροϊός, η σιγκέλλα, σαλμονέλα, ηπατίτιδα Α και λάμβλιες.
Παιδί & Παιδικός Σταθμός: Προληπτικά μέτρα πρέπει να λαμβάνονται για μείωση και έλεγχο μετάδοσης των λοιμώξεων:
- Εμβολιασμός του παιδιού και του προσωπικού σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού.
- Πλύσιμο των χεριών με σαπούνι για 20sec και ξέπλυμα με άφθονο τρεχούμενο νερό. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να πλένουν τα χέρια τους πριν το φαγητό και μετά την τουαλέτα. Εάν δεν υπάρχει σαπούνι χρησιμοποιούνται τα απολυμαντικά μαντιλάκια.
- Το προσωπικό οφείλει να ακολουθεί όλες τις οδηγίες ατομικής υγιεινής και να φροντίζει να τηρούνται.
- Σωστή διαδικασία προετοιμασίας φαγητού (το προσωπικό που ασχολείται με την αλλαγή της πάνας δεν θα πρέπει να ασχολείται και με την προετοιμασία του φαγητού, όπως και εργαζόμενοι που είναι άρρωστοι).
- Αλλαγή πάνας (πλύσιμο των χεριών και απολύμανση της επιφάνειας).
- Κάλυψη της μύτης και του στόματος με χαρτομάντηλο ή εναλλακτικά με το εσωτερικό του αγκώνα.
- Καθαρισμός και απολύμανση ανά διαστήματα των επιφανειών (πόμολα, βρύσες, δάπεδα κ.λ.π.).
- Συστηματικός και επαρκής αερισμός των χώρων.
- Το παιδί που είναι άρρωστο πρέπει να παραμείνει στο σπίτι του ώστε οι γονείς να είναι σίγουροι ότι το παιδί τους λαμβάνει την απαιτούμενη φροντίδα και επιπλέον η παραμονή στο σπίτι βοηθά στην αποτροπή μετάδοσης της λοίμωξης στα υπόλοιπα παιδιά.
Πότε ένα παιδί άρρωστο παραμένει στο σπίτι;
- Όταν τα μέλη του προσωπικού κρίνουν ότι το παιδί λόγω της νόσου δεν μπορεί να συμμετέχει στις δραστηριότητες του παιδικού σταθμού. Ο αποκλεισμός ισχύει έως την υποχώρηση των συμπτωμάτων για παραπάνω από ένα 24ωρο και έως την αποκατάσταση της ικανότητας συμμετοχής στις δραστηριότητες.
- Όταν υπάρχει σοβαρή νόσος με πυρετό και αλλαγή της συμπεριφοράς λήθαργος, ευερεθιστότητα, επίμονο κλάμα, δυσκολία στην αναπνοή, εξάνθημα. Γίνεται ιατρική αξιολόγηση και αποκλεισμός μέχρις υποχωρήσεως των συμπτωμάτων (πλήρης ανάρρωση του παιδιού)
- Σε επίμονο ή διαλείπον κοιλιακό άλγος (≥ 2 ώρες) με συνοδό πυρετό, αφυδάτωση και άλλα συνοδά σημεία και συμπτώματα. Γίνεται ιατρική αξιολόγηση και αποκλεισμός μέχρις υποχωρήσεως των συμπτωμάτων.
- Επί εμέτων 2 ή περισσότερες φορές το τελευταίο 24ωρο, αποκλεισμός μέχρις υποχωρήσεως των συμπτωμάτων και το παιδί να μπορεί να παραμείνει ενυδατωμένο και να συμμετέχει στις δραστηριότητες.
- Όταν εμφανισθούν διάρροιες πάνω τα συνήθη για το συγκεκριμένο παιδί, υδαρείς, ογκώδεις, με πρόσμιξη αίματος και βλέννης. Γίνεται ιατρική αξιολόγηση, αποκλεισμός έως ότου αποκατασταθούν οι κενώσεις στο φυσιολογικό .
- Βλάβες δέρματος: αποκλεισμός εάν ή βλάβες είναι ανοιχτές ή έχουν έκκριμα και δεν μπορούν να καλυφθούν και μέχρι να αρχίσει η κατάλληλη αντιβιοτική αγωγή.
- Βλάβες στόματος: αποκλεισμός εάν το παιδί δεν είναι σε θέση να ελέγξει τα σάλια του ή παρουσιάζει και άλλα συμπτώματα που δεν το καθιστούν ικανό να συμμετέχει στον παιδικό σταθμό.
- Εξάνθημα με πυρετό ή αλλαγή συμπεριφοράς: Ιατρική παρακολούθηση και αποκλεισμός μέχρι καθορισμού της νόσου μη μετάδοσης.