Πόνος στο γόνατο: Συμπτώματα, Αίτια & Αντιμετώπιση
Τι είναι
Τι είναι ο πόνος στο γόνατο;
Ο πόνος στο γόνατο είναι ένας πόνος που όλοι μας θα αισθανθούμε κάποια στιγμή στη ζωή μας. Δραστηριότητες όπως περπάτημα, τρέξιμο, ποδηλασία, έντονη άσκηση, αλλά και γενικότερα η άθληση αποτελούν διέξοδο από την πιεστική καθημερινότητα αλλά μερικές φορές και λόγο επίσκεψης στον ορθοπεδικό.
Γιατί ο πόνος στο γόνατο είναι τόσο συχνός;
Η άρθρωση που καταπονείται περισσότερο είναι το γόνατο, το οποίο δέχεται πίεση καθώς σηκώνει το βάρος μας και συμμετέχει σε όλες τις κινήσεις όπως το γονάτισμα, το ανέβασμα – κατέβασμα σκαλιών κλπ. Τα συμπτώματα της καταπόνησης στο γόνατο εκδηλώνονται με πόνο αφού προκαλούνται τραυματισμοί οι οποίοι αφορούν τους μύες, τους τένοντες, τα νεύρα, τα οστά, τους χόνδρους, τους συνδέσμους, τους μηνίσκους ανεξάρτητα από την ηλικία του ατόμου. Όλοι οι άνθρωποι θα βιώσουν στη ζωή τους πόνο στο γόνατο.
Αίτια
Για ποιους λόγους – αίτια μπορεί να συνδέεται ο πόνος στο γόνατο;
Στις νεαρές κυρίως ηλικίες ο πόνος στο γόνατο είναι αιφνίδιος και αφορά τραυματισμό είτε από αθλητικές δραστηριότητες είτε από κάποια χειρωνακτική εργασία. Στις πιο μεγάλες ηλικίες ο πόνος είναι σταδιακά επιδεινούμενος και αφορά βλάβες χρόνιας καταπόνησης ή γήρανσης των ιστών, οι οποίοι πλέον χάνουν την ελαστικότητα τους και γίνονται πιο εύθρυπτοι άρα λιγότερο ανθεκτικοί. Ένα ακόμα σημαντικό αίτιο μπορεί να πονάει το γόνατό μας είναι η φλεγμονή η οποία μπορεί να προκληθεί από μικροβιακή αιτιολογία ή κάποιο μεταβολικό νόσημα όπως είναι η ουρική αρθρίτιδα ή κάποιες κληρονομικές παθήσεις όπως είναι η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
Ξαφνικός ή συνεχιζόμενος πόνος στον γόνατο: τι ισχύει
Ο ξαφνικός πόνος στο γόνατο συνήθως συνδέεται με κάποιον τραυματισμό και μπορεί να οφείλεται σε βλάβη του μηνίσκου ο οποίος “κλείδωση”, το φαινόμενο το οποίο ονομάζεται και block (μπλοκ) γόνατος. Ο ξαφνικός πόνος του γόνατος είναι πιο ανησυχητικός και είναι πολύ χρήσιμο να απευθυνόμαστε άμεσα σε ορθοπαιδικό για διερεύνηση του προβλήματος.
Αντίθετα ο συνεχιζόμενος πόνος στο γόνατο, ο οποίος εμφανίζεται συνήθως σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας αφορά εκφυλιστικές αλλοιώσεις μηνίσκων και χόνδρου. Σε αυτές τις περιπτώσεις το πρόβλημα παραμένει και δεν υποχωρεί και σιγά σιγά επιβαρύνεται η ποιότητα ζωής των ασθενών λόγω του πόνου
Πρόληψη
Τι μπορούμε να κάνουμε για μην πονάει το γόνατο μας;
Ένας πόνος στο σημείο του γονάτου όταν οφείλεται σε τραυματισμό συχνά δεν μπορεί να προληφθεί στο 100%. Αυτό που μπορούμε ωστόσο να κάνουμε για να προστατεύσουμε τα γόνατά μας και να μειώσουμε τον πόνο είναι:
- να έχουμε όσο το δυνατόν χαμηλό βάρος σώματος
- να αποφεύγουμε τις βαριές εργασίες
- να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε τις σκάλες
- να γυμνάζουμε τον τετρακέφαλό μας
Διάγνωση
Πώς γίνεται η διάγνωση; Πότε πάμε στον ορθοπαιδικό;
Η αιτία μπορεί να διαγνωστεί μέσω εργαστηριακών εξετάσεων (αιματολογικές εξετάσεις), απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφία, αξονική τομογραφία η μαγνητική τομογραφία). Είναι σημαντικό αν ο πόνος στο γόνατο είναι έντονος ή επίμονος να επισκεφθούμε εξειδικευμένο ορθοπαιδικό, ο οποίος αξιολογώντας το πρόβλημα και μπορεί να κατατάξει αιτιολογικά τον πόνο στο γόνατο και να συστήσει την κατάλληλη αντιμετώπιση.
Αντιμετώπιση
Πόνος στο γόνατο και θεραπεία: όσα πρέπει να γνωρίζετε
Πότε πάμε επειγόντως στον ορθοπαιδικό;
Όπως έχει προαναφερθεί όταν έχουμε αιφνίδιο μπλοκ στο γόνατος ή ο πόνος προέρχεται από κάποιο τραυματισμός τότε πρέπει να πάμε επειγόντως στον ορθοπαιδικό.
Μπορώ να συνεχίσω τη γυμναστική αν έχω πόνο στο γόνατο;
Όταν πονάει το γόνατο δεν επιτρέπεται η γυμναστική. Ακολουθούμε μία συντηρητική προσέγγιση θεραπεία και αν ο πόνος στο γόνατο συνεχιστεί πρέπει να δούμε ιατρό.
Πόνος στο γόνατο και συντηρητική θεραπεία
Σε πρώτη φάση και αν ο πόνος δεν είναι έντονος μπορούμε να δοκιμάσουμε τη συντηρητική θεραπεία για τον πόνο. Αυτή περιλαμβάνει παγοθεραπεία, δηλαδή εναπόθεση πάγου για 10 λεπτά, 3-4 φορές την ημέρα στο σημείο που εντοπίζεται ο πόνος, ξεκούραση και παυσίπονα. Ο ορθοπαιδικός σας ίσως σας χορηγήσει και κάποια αντιφλεγμονώδη φάρμακα αν εντοπίσει ότι ο πόνος στο γόνατο μπορεί να οφείλεται σε φλεγμονή. Επιπρόσθετα ο ιατρός σας μπορεί να σας συστήσει φυσικοθεραπεία ή ενεσοθεραπεία.
Η συντηρητική θεραπεία για τον πόνο στο γόνατο γίνεται σε περιπτώσεις που το πρόβλημα είναι ήπια χονδροπάθεια, 1ου βαθμού βλάβης μηνίσκων και διατάση συνδέσμων πλάγιων χιαστών.
Πότε γίνεται επέμβαση;
Γνωρίζοντας το αίτιο της πάθησης ακολουθούμε σε πρώιμα στάδια συντηρητική αγωγή δηλαδή παυσίπονα, παγοθεραπεία, φυσικοθεραπείες, ενεσοθεραπεία και ανάπαυση.
Σε πιο προχωρημένα στάδια η αντιμετώπιση γίνεται με βιολογικές θεραπείες (αυτόλογοι αυξητικοί παράγοντες ή βλαστοκύτταρα) με έγχυση μέσω βελόνας στην πάσχουσα περιοχή.
Αν δεν αποδώσουν τα πιο πάνω θεραπευτικά μέσα ο πόνος στο γόνατο αντιμετωπίζεται με την χειρουργική επέμβαση. Σε πιο ελαφριές παθήσεις η αρθροσκόπηση δίνει λύσεις σε συνδεσμικές βλάβες, δηλαδή ρήξη χιαστών συνδέσμων, ή ρήξεις μηνίσκων οι οποίοι υπό συνθήκες μπορούν να συρραφούν. Αν η συρραφή δεν είναι εφικτή, τότε πραγματοποιείται μερική ή ολική αφαίρεση του μηνίσκου ανάλογα με την έκταση της βλάβης.
Σε βλάβες τελικού σταδίου και ιδανικά αν ο ασθενής ηλικιακά ξεπερνά τα 65 έτη, αποτελεί μονόδρομο η αντικατάσταση της φθαρμένης άρθρωσης με προθέματα (τιτανίου) δηλαδή η επέμβαση της ολικής αρθροπλαστικής του γόνατος. Το χειρουργείο αυτό το οποίο πραγματοποιείται σχεδόν 50 χρόνια έχει εξελιχθεί τόσο στην ποιότητα των υλικών όσο και στον τρόπο που πραγματοποιείται. Για πολλά χρόνια αποτελούσε τη συμβατική μέθοδο, η οποία έδωσε μέχρι και πρόσφατα πολύ καλά αποτελέσματα.
Το 2014 η ρομποτική χειρουργική έφερε την επανάσταση στην επέμβαση αυτή. Η ακρίβεια, η συντομία η μικρή απώλεια αίματος και η άμεση και ανώδυνη κινητοποίηση σε συνδυασμό με τα αναισθησιολογικά πρωτόκολλα fast track είναι η απόλυτη λύση για τους πιο ταλαιπωρημένους ασθενείς μας.