Αναπνευστικό σύστημα των παιδιών και κορονοϊός
Οι κορονοϊοί είναι μια οικογένεια ιών (με σχήμα κορώνας) οι οποίοι προκαλούν ήπιες λοιμώξεις στο αναπνευστικό σύστημα ανθρώπων και ζώων. Σπάνια μεταλλάσσονται και εξαπλώνονται από τα ζώα στους ανθρώπους όπως το 2003 à SARS το 2012 à MERS και το 2019 à COVID-19 που προκάλεσε τη νόσο Corona Virus Disease 2019.
Ο νέος κορονοϊός SARS–CοV-2 είναι απρόβλεπτος και λόγω της αυξημένης μεταδοτικότητάς του έχει προκαλέσει πανδημία (205 χώρες του πλανήτη).
Τα επιβεβαιωμένα κρούσματα SARS-CοV-2 (COVID-19) στην Ελλάδα σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 0 – 17 ετών είναι 32 (ΕΟΔΥ 29/3/2020).
Σε μελέτη των Dong Y. et al.1 , στην Κίνα, από 2134 παιδιά ηλικίας 1 ημέρας – 18 ετών, τα 731 βρέθηκαν επιβεβαιωμένα με COVID-19 από 16/1/2020 -18/2/2020. Εξ αυτών 4% ήταν ασυμπτωματικά, 5% είχαν σοβαρή νόσηση με SpO2 < 92% και 0,6 % πολύ σοβαρή (θάνατος ενός αγοριού 14 ετών).
Ο SARS–CοV-2 μεταδίδεται α) από άνθρωπο σε άνθρωπο με τα σταγονίδια από την ομιλία, το βήχα και το φτέρνισμα του πάσχοντα που εκτινάσσονται 1,5 – 2 μέτρα περίπου.
β) από μολυσμένες επιφάνειες που έπιασε με το χέρι του ο πάσχων (πόμολα πόρτας, αντικείμενα κλπ.). Επιβιώνει από 5-24 ώρες στις επιφάνειες.
γ) πιθανόν με την κοπρανο-στοματική οδό, διότι ανιχνεύεται στα κόπρανα των ασθενών.
Ο χρόνος επώασης του ιού είναι 2-14 ημέρες περίπου. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του WHO- World Health Organization (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας – ΠΟΥ) ο κάθε ασθενής μολύνει 1,4 – 2,5 άτομα ενώ στην εποχική γρίπη ο κάθε ασθενής μολύνει 1,3 άλλα άτομα.
Τα συμπτώματα της νόσου COVID-19 είναι : ρινική καταρροή, έντονος βήχας, πονόλαιμος, κεφαλαλγία, ανοσμία, απώλεια γεύσης, σύγχυση, έμετοι, διάρροιες, μυαλγίες, κόπωση, πυρετός και δυσκολία στην αναπνοή. Ορισμένοι ασθενείς παρουσιάζουν πνευμονία.
Σε ασθενείς με κλινική και ακτινολογική εικόνα πνευμονίας, 25% περίπου χρειάστηκαν μηχανική υποστήριξη της αναπνοής (Ουχάν, 2020).
Οι ομάδες υψηλού κινδύνου για τη νόσο COVID-19 είναι:
- Ηλικιωμένοι > 65 ετών
- Άτομα οποιασδήποτε ηλικίας με υποκείμενα νοσήματα, σοβαρές καρδιακές παθήσεις, χρόνιες παθήσεις των πνευμόνων (ΧΑΠ, άσθμα), σακχαρώδη διαβήτη, υπέρταση, νεφρική, ηπατική ανεπάρκεια, νοσογόνο παχυσαρκία, σοβαρή ανοσοκαταστολή (παιδιά μετά από μεταμόσχευση μυελού των οστών ή μεταμόσχευση συμπαγών οργάνων, ογκολογικοί ασθενείς υπό χημειοθεραπεία, παιδιά με ανοσοανεπάρκεια ή HIV λοίμωξη).
Σημαντικές επιπλοκές της νόσου COVID-19 είναι: η πνευμονία, το Σύνδρομο Αναπνευστικής Δυσχέρειας (ARDS), η πνευμονική εμβολή, η μυοκαρδίτιδα και ο θάνατος.
Έρευνα του Κινέζικου Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, η θνητότητα από τον COVID-19 είναι μεγαλύτερη στους άνδρες 2,8% από όσο στις γυναίκες 1,7%.
Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης ενάντια στον κορονοϊό SARS-CοV-2 ;
- Πλένουμε σχολαστικά και συχνά τα χέρια με σαπούνι και νερό ή χρησιμοποιούμε αντισηπτικό αλκοολούχο διάλυμα.
- Όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε καλύπτουμε το στόμα και τη μύτη με τον αγκώνα ή με ένα χαρτομάντηλο και πλένουμε αμέσως τα χέρια μας. Απορρίπτουμε το χαρτομάντηλο μετά τη χρήση σε κλειστό κάδο.
- Αποφεύγουμε στενές επαφές (χειραψίες, αγκαλιές, φιλιά).
- Αποφεύγουμε αγγίγματα ματιών, μύτης και στόματος.
- Αποφεύγουμε επαφή με άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου.
- Αποφεύγουμε κοντινές επαφές και πολύ κόσμο (κρατάμε απόσταση 1,5 μέτρο, < 10 άτομα).
- Όταν παρουσιάζουμε ή παρουσιάζει το παιδί μας συμπτώματα κρυολογήματος (βήχα, πυρετό, πονόλαιμο) επικοινωνούμε με τον γιατρό μας ή με τον ΕΟΔΥ (Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας) στο τηλέφωνο 2105212054 ή στο 1135 και παραμένουμε στο σπίτι μας.
- Τα παιδιά με άσθμα συνεχίζουν την προφυλακτική αγωγή (εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή ή συνδυασμό εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών με β2- μακράς δράσης ή και ανταγωνιστές των υποδοχέων των λευκοτριενίων) που τους είχε υποδείξει ο παιδίατρος ή ο παιδοπνευμονολόγος. Τα παιδιά που την είχαν διακόψει, με τα πρώτα συμπτώματα (καταρροή, βήχα) ξεκινούν αμέσως την αντιμετώπιση του ασθματικού παροξυσμού βάσει των γραπτών οδηγιών που τους έχουν δοθεί και επικοινωνούν με τον παιδίατρο ή τον παιδοπνευμονολόγο. Να αποφεύγεται η χορήγηση εισπνεομένων φαρμάκων μέσω νεφελοποιητή και να προτιμάται η χρήση αεροθαλάμου για την αποφυγή διασποράς του ιού (GINA, 2020). Η σπιρομέτρηση πρέπει να αποφεύγεται παρά μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις (πριν από χειρουργική επέμβαση). Εάν ο ασθενής εμφανίζει αναπνευστική δυσχέρεια ή έχει κορεσμό SpO2 < 93%, ανεξαρτήτως ομάδας κινδύνου παραπέμπεται στο παιδίατρο à Νοσοκομείο.
Ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας κ. Τσιόρδας (30-3-2020) ανέφερε ότι πρέπει τα παιδιά μέχρι 2 ετών να εμβολιάζονται χωρίς καθυστέρηση, συνοδευόμενα από ένα μόνο γονέα και με προκαθορισμένο ραντεβού στον παιδίατρο. Στα παιδιά > 2 ετών να αναβληθεί ο εμβολιασμός τους για μετά την επιδημία του COVID-19.
Εγκρίθηκε από τον ΕΟΔΥ και πρόκειται να θεσπισθούν τα ειδικά κριτήρια χορήγησης σε ενηλίκους ασθενείς, εξωτερικούς και νοσηλευόμενους με COVID-19, των φαρμάκων φωσφορική χλωροκίνη ή υδροξυχλωροκίνη και αζιθρομυκίνη από το στόμα για 5-7 ημέρες. Για τα συμπτωματικά παιδιά θα δημοσιευθεί σύντομα ειδικός θεραπευτικός αλγόριθμος χορήγησης των άνω φαρμάκων.
Το εμβόλιο κατά του SARS-CοV-2 (COVID-19) είναι υπό παρασκευή.
Στο πλαίσιο της Υπουργικής Απόφασης για την πρόληψη της διασποράς του νέου κορονοϊού SARS-CοV-2 στις σχολικές μονάδες, στην κοινότητα και στις οικογένειες ενημερώνουμε τους εφήβους και τα παιδιά με κατάλληλο τρόπο (ανάλογα την ηλικία τους) σχετικά με την ανάγκη επιβολής περιοριστικών μέτρων της ελεύθερης διακίνησης καθώς και παραμονή στο σπίτι.
Εξασφαλίζουμε στα παιδιά:
- φυσική δραστηριότητα και παιχνίδι στο σπίτι (καλά αεριζόμενοι χώροι)
- υγιεινή διατροφή (Μεσογειακή διατροφή)
- καλό ύπνο
- ενθάρρυνση εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων εξ αποστάσεως (e-learning)
Χρειάζεται υπευθυνότητα, επαγρύπνηση, επιτήρηση και υπομονή και θα νικήσουμε το νέο κορονοϊό.