Το εγκεφαλικό στις γυναίκες είναι συγκριτικά συχνότερο απ’ ότι στους άνδρες σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα στην Δυτική Ευρώπη και μάλιστα υπάρχουν συγκεκριμένοι παράγοντες που συμβάλουν σε αυτό.Το εγκεφαλικό επεισόδιο, συμβαίνει όταν διακόπτεται απότομα η παροχή αίματος και οξυγόνου σε μια περιοχή του εγκεφάλου. Όταν αυτό συμβαίνει από ρήξη ενός αγγείου έχουμε το αιμορραγικό εγκεφαλικό, ενώ όταν αποφράσσεται ένα αγγείο του εγκεφάλου έχουμε το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

Προσδόκιμο ζωής: Οι γυναίκες ζουν περισσότερα χρόνια απ’ ότι οι άνδρες και δεδομένης της αυξανόμενης πιθανότητας για εγκεφαλικό με την αύξηση της ηλικίας, είναι αναμενόμενο περισσότερες γυναίκες να υφίστανται εγκεφαλικό. Συγκεκριμένα, μετά την ηλικία των 65 περισσότερες γυναίκες απ’ ότι άνδρες έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση και είναι πιθανότερο να εμφανίσουν καρδιακή αρρυθμία όπως η κολπική μαρμαρυγή που πενταπλασιάζει τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού.

Αναπαραγωγική ηλικία: Οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια της ζωής μιας γυναίκας αυξάνουν δυνητικά την πιθανότητα εγκεφαλικού. Ειδικά η εγκυμοσύνη και η εμμηνόπαυση έχουν συσχετισθεί με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Εγκυμοσύνη: Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και ειδικά τις τελευταίες εβδομάδες αυξάνει η πηκτικότητα του αίματος της εγκύου γι’ αυτό θα πρέπει να υπάρχει στενή επικοινωνία με τον γυναικολόγο και ειδικά αν υπάρχουν επιπλέον ζητήματα υγείας όπως διαβήτης ή προεκλαμψία. Συγκεκριμένα η προεκλαμψία διπλασιάζει τον κίνδυνο εγκεφαλικού για αρκετά χρόνια μετά την εγκυμοσύνη.

Αντισυλληπτικά και ορμονική υποκατάσταση: Τα φάρμακα αυτά αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και θα πρέπει να λαμβάνονται αφού έχει προηγηθεί ο απαραίτητος έλεγχος από το γυναικολόγο. Γυναίκες με αυξημένη αρτηριακή πίεση, ιστορικό θρομβώσεων ή/και με αυξημένο σωματικό βάρος ενδεχομένως να μη δύναται να λάβουν ορμονικά φάρμακα. Ειδικά θα πρέπει να αποφεύγεται η χρήση τέτοιων φαρμάκων παράλληλα με κάπνισμα.

Ημικρανία: Άτομα με ημικρανία και ειδικά ημικρανία με αύρα, έχουν διπλάσιο κίνδυνο εγκεφαλικού. Η επιδημιολογία δείχνει ότι η συγκεκριμένη κεφαλαλγία είναι συχνότερη στις γυναίκες και κατά συνέπεια καλό είναι να αποφεύγεται το κάπνισμα και η χρήση αντισυλληπτικών από τις γυναίκες που πάσχουν από ημικρανίες με αύρα.

Εκτός από τους ιδιαίτερους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό στις γυναίκες, υπάρχουν επιπλέον κοινωνικοοικονομικοί λόγοι που διαφοροποιούν το νόσημα ανάμεσα στα δύο φύλα. Οι γυναίκες που υφίστανται εγκεφαλικό έχουν την τάση να υποβιβάζουν τη σημασία των συμπτωμάτων είτε γιατί δεν θέλουν να ανησυχήσουν την οικογένεια είτε γιατί νιώθουν ότι εξαρτώνται οι κοντινοί τους άνθρωποι από αυτές. Το αποτέλεσμα είναι ότι αναζητούν βοήθεια πολύ αργά, αυξάνοντας τον κίνδυνο αναπηρίας ή μοιραίας εξέλιξης. Επιπλέον, οι γυναίκες υφίστανται εγκεφαλικό σε μεγαλύτερη ηλικία με αποτέλεσμα να έχουν πιο περιορισμένα οικονομικά μέσα για την απαιτούμενη αποκατάσταση και μικρότερες πιθανότητες για εξειδικευμένη φροντίδα. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ως κοινωνία τις διαφορές αυτές και να αναβαθμίσουμε τον τομέα της αποκατάστασης και φροντίδας για τα μη προνομιούχα και άτομα μεγαλύτερης ηλικίας.

Παρά τους ιδιαίτερους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο για εγκεφαλικό στις γυναίκες, υπάρχουν τρόποι πρόληψης. Τα βήματα που προτείνονται είναι παρόμοια για άνδρες και γυναίκες και στοχεύουν στην καλή υγεία τόσο του εγκεφάλου όσο και της καρδιάς μας:

• Ακολουθήστε ισορροπημένη δίαιτα που περιλαμβάνει αρκετά φρούτα και λαχανικά
• Ασκηθείτε. Προτείνεται φυσική άσκηση μέτριας έντασης 3 με 4 φορές την εβδομάδα
• Διακόψτε το κάπνισμα. Το κάπνισμα αυξάνει την αρτηριακή πίεση, καταστρέφει τα αγγεία του εγκεφάλου και της καρδιάς και αποτελεί βασικό προδιαθεσικό παράγοντα για εγκεφαλικό
• Κάντε τον ετήσιο καρδιολογικό έλεγχο, παρακολουθήστε την αρτηριακή σας πίεση και τον καρδιακό ρυθμό σε τακτά χρονικά διαστήματα

Το εγκεφαλικό είναι γυναικείο ζήτημα είτε γιατί είναι πιθανότερο να συμβεί στις ίδιες είτε γιατί είναι οι ίδιες βασικοί φροντιστές για άτομα που έχουν υποστεί εγκεφαλικό. Επηρεάζει τις ζωές τους και το ρόλο τους στην οικογένεια, στην εργασία και στην κοινωνία συνολικά. Γι’ αυτό η πρόληψη και η πρόσβαση στην γνώση γύρω από το εγκεφαλικό, τα συμπτώματα, τη θεραπεία και την αποκατάσταση είναι ουσιώδη για τις γυναίκες.