Τι είναι

Ο καρκίνος λάρυγγα είναι η δεύτερη πιο συχνή κακοήθεια του ανωτέρου αναπνευστικού και πεπτικού συστήματος. Αντιστοιχεί στο 3,5% όλων των καρκίνων γενικώς. Στην Ευρώπη η μεγαλύτερη επίπτωση παρατηρείται στις μεσογειακές χώρες και την ανατολική Ευρώπη, ενώ η μικρότερη στις Σκανδιναβικές χώρες. Είναι πιο συχνός στους άνδρες απ’ ότι στις γυναίκες, σε αναλογία 4:1  και η πιο συχνή ηλικία εμφάνισης είναι  μεταξύ 60 και 70 ετών.

Αίτια

Καρκίνος Λάρυγγα: Αίτια

Ο πιο σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας είναι το κάπνισμα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν εμφανίζεται στους μη καπνιστές. Η κατανάλωση αλκοόλ επίσης αποτελεί ξεχωριστό προδιαθεσικό παράγοντα και έχει μάλιστα συνεργική δράση με το κάπνισμα, δηλαδή σε ανθρώπους που πίνουν και καπνίζουν πολλαπλασιάζεται η πιθανότητα εμφάνισής του. Τα τελευταία χρόνια έχει ενοχοποιηθεί και ο ιός HPV. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η επαγγελματική έκθεση και εισπνοή διαφόρων καρκινογόνων ουσιών, όπως είναι ο αμίαντος καθώς και το ιστορικό προηγούμενης ακτινοθεραπείας του ασθενούς στην περιοχή της κεφαλής και του τραχήλου για άλλο λόγο.

Ο λάρυγγας χωρίζεται σε 3 περιοχές : την υπεργλωττιδική μοίρα, την γλωττιδική και την υπογλωττιδική. Η πιο συχνή εντόπιση καρκίνου του λάρυγγα αφορά στην γλωττιδική μοίρα (φωνητικές χορδές) σε ποσοστό 70%  και ακολουθεί η υπεργλωττιδική μοίρα(25%) και η υπογλωττιδική (5%). Ο πιο συχνός τύπος νεοπλασίας λάρυγγα είναι το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα ή αλλιώς πλακώδες καρκίνωμα που αφορά  πάνω από το 90 % των περιπτώσεων των καρκίνων λάρυγγα.

Συμπτώματα-Διάγνωση

Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι η βραχνάδα, η δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια) και στην κατάποση, η αιμόπτυση και η αντανακλαστική ωταλγία. Σημαντικό είναι να τονιστεί ότι κάθε βραχνάδα που επιμένει πάνω από 3 εβδομάδες πρέπει να ελεγχθεί οπωσδήποτε από ΩΡΛ. Ο ΩΡΛ θα κάνει έναν πλήρη έλεγχο της κεφαλής και του τραχήλου με σύγχρονα μέσα, όπως είναι τα ενδοσκόπια.

Έτσι με την ενδοσκόπηση του λάρυγγα με εύκαμπτο ρινολαρυγγοσκόπιο ή άκαμπτο ενδοσκόπιο 70 μοιρών  στο ιατρείο, ελέγχεται όλη η περιοχή του φάρυγγα, υποφάρυγγα και λάρυγγα εύκολα, άμεσα και ανώδυνα και πολύ γρήγορα εντοπίζεται το σημείο βλάβης και εκτιμάται η λειτουργικότητα του λάρυγγα (κινητικότητα φωνητικών χορδών). Στη συνέχεια μπορεί, αν κρίνεται απαραίτητο, να παρθεί βιοψία μέσω μίας σύντομης επέμβασης που ονομάζεται μικρολαρυγγοσκόπηση. Υπό γενική αναισθησία και με την χρήση μικροσκοπίου θα  επανελεγχθεί όλη η περιοχή του λάρυγγα και παίρνονται  πολλαπλές βιοψίες. Το αποτέλεσμα της ιστολογικής και όλος ο έλεγχος του ασθενούς που περιλαμβάνει εκτός από την κλινική εξέταση και αξονική τομογραφία τραχήλου και θώρακος,  θα καθορίσει, αφού γίνει σταδιοποίηση της νόσου, και το είδος της θεραπείας.

Αντιμετώπιση

Καρκίνος Λάρυγγα: Θεραπεία

Στις μέρες μας υπάρχουν πολλές θεραπευτικές εναλλακτικές, οι περισσότερες ανώδυνες και εύκολες σε έμπειρα χέρια με άριστα ποσοστά ίασης. Ενδεικτικά, αναφέρουμε ότι ο πρώιμος γλωττιδικός καρκίνος (δηλαδή των φωνητικών χορδών), σταδίου I έχει ποσοστά ίασης 95% και του σταδίου II 64-76%.

Σε περιπτώσεις λοιπόν που έχει γίνει έγκαιρη διάγνωση από ΩΡΛ και η βλάβη είναι μικρή (Τ1 ή Τ2) γίνεται προσπάθεια αφαίρεσης όλης της βλάβης με υγιές όριο –χορδεκτομή με χρήση laser. Η τεχνική αυτή διενεργείται με σύγχρονα μηχανήματα laser και μικροσκόπιο και σε έμπειρα χέρια έχει άριστα θεραπευτικά και λειτουργικά αποτελέσματα.  Το laser  προσφέρει χειρουργική ακρίβεια, ελάχιστη αιμορραγία και ταχεία επούλωση, διότι κόβει και καίει ταυτοχρόνως. Η παραμονή του ασθενούς στην κλινική είναι μόλις μία ημέρα και είναι εντελώς ανώδυνη μέθοδος. Μειονέκτημα της μεθόδου είναι μία ήπια βραχνάδα που μπορεί να παραμείνει μόνιμα στον ασθενή. Το εντυπωσιακό της μεθόδου είναι ότι δεν χρειάζεται επικουρικά καμία άλλη θεραπεία π.χ ακτινοθεραπεία ή χημειοθεραπεία. Το  laser μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε επιλεγμένα περιστατικά και σε πιο προχωρημένους καρκίνους (Τ3) με πολύ καλά αποτελέσματα. Εναλλακτικές θεραπείες είναι η ακτινοθεραπεία ή ο συνδυασμός ακτινοθεραπείας και χημειοθεραπείας σε ορισμένες περιπτώσεις στην προσπάθεια διατήρησης του οργάνου του λάρυγγα. Πρέπει να τονιστεί  εδώ ότι η χημειοθεραπεία δεν αποτελεί από μόνη της θεραπεία στον καρκίνο λάρυγγα αλλά δρα επικουρικά στην ακτινοθεραπεία ευαισθητοποιώντας την περιοχή πριν εφαρμοστεί η ακτινοθεραπεία .Σπάνια και  σε πολύ προχωρημένα στάδια (Τ4) χρειάζεται να γίνει ολική λαρυγγεκτομή, δηλαδή αφαίρεση όλου του λάρυγγα και δημιουργίας μίας νέας στομίας για να αναπνέει ο ασθενής. Μπορεί να χρειαστεί να γίνει και λεμφαδενικός καθαρισμός του τραχήλου, δηλαδή αφαίρεση λεμφαδένων από την περιοχή του τραχήλου (λαιμού), διότι η  μετάσταση σε τραχηλικό λεμφαδένα είναι το πρώτο σημείο μετάστασης του καρκίνου λάρυγγα. Ακόμα και σε ασθενείς με λαρυγγεκτομή υπάρχουν πλέον 3 ικανοποιητικές μέθοδοι ανάπτυξης ομιλίας έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να επικοινωνεί ικανοποιητικά με το περιβάλλον του. Αυτές είναι : τοποθέτηση βαλβίδων ομιλίας, χρήση λαρυγγοφώνο ή η ανάπτυξη διοισοφαγείου ομιλίας μέσω ειδικής λογοθεραπείας.

Πολύ σημαντική βέβαια είναι η μετέπειτα παρακολούθηση και συμμόρφωση του ασθενούς με διακοπή του καπνίσματος και τακτικό ενδοσκοπικό έλεγχο του λάρυγγα από τον χειρουργό κάθε μήνα για τον πρώτο χρόνο, κάθε δύο μήνες για τον δεύτερο χρόνο, κάθε τρείς μήνες τον τρίτο χρόνο και κάθε έξι μήνες τον τέταρτο χρόνο.

Συμπερασματικά, τα ποσοστά ίασης του πρώιμου καρκίνου λάρυγγα είναι εξαιρετικά με τις σύγχρονες μεθόδους θεραπείας και, πλέον, πολύ λίγοι ασθενείς καταφεύγουν στη λύση της λαρυγγεκτομής.