Υπάρχουν κάποιοι «αστικοί μύθοι» που περνούν από γενιά σε γενιά και από στόμα σε στόμα και οι οποίοι έχουν καταλήξει να γίνουν πιστευτοί από πολλούς ανθρώπους. Αυτοί οι μύθοι μάλιστα, έχουν και μια δόση – όπως κάθε καλός μύθος – αληθοφάνειας και επιστημονικής ή ιατρικής αλήθειας, δίχως φυσικά να ευθύνεται κανένας γιατρός επιστήμονας, με αποτέλεσμα να περνάνε σαν αλήθειες και να τους πιστεύουμε.

Μύθοι & Αλήθειες για το κάπνισμα

Μύθος

Τα «ελαφρά» τσιγάρα δεν βλάπτουν.

Αλήθεια 

Όλα τα τσιγάρα βλάπτουν. Όσοι καπνίζουν ελαφρά τσιγάρα καπνίζουν περισσότερα τσιγάρα ηµερησίως, εισπνέοντας µεγαλύτερη ποσότητα καπνού, την οποία και κρατούν περισσότερη ώρα στους πνεύµονες. Ο όρος ελαφρά έχει θεωρηθεί παραπλανητικός και απαγορεύεται στην Ευρώπη.

Μύθος

Δύο τσιγάρα την ημέρα με τον καφέ και μετά το φαγητό δεν βλάπτουν.

Αλήθεια 

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας δεν υπάρχει όριο ασφαλείας ως προς την ημερήσια χρήση καπνού.

Το κεντρικό νευρικό σύστηµα προσαρµόζεται πολύ γρήγορα στη χρήση της νικοτίνης µε αποτέλεσµα ο εγκέφαλος να µαθαίνει να δραστηριοποιείται µε µια ορισµένη δόση την ηµέρα, η οποία όµως µε το πέρασµα του χρόνου αυξάνεται. Αυτό σηµαίνει ότι µε τον καιρό ο καπνιστής έχει ανάγκη όλο και περισσότερη νικοτίνη και άρα να καπνίσει περισσότερα τσιγάρα.

Είναι σχεδόν αδύνατο λοιπόν να µείνει στο ένα, αλλά ακόµα και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει επιστηµονική γνώση που να επιβεβαιώνει ότι ένα τσιγάρο την ηµέρα δεν βλάπτει.

Μύθος

Εάν καπνίζω, κάνω κακό μόνο σε εμένα.

Αλήθεια 

Το παθητικό κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα στους μη καπνιστές και αναπνευστικά προβλήματα ιδιαίτερα στα παιδιά.

Μύθος

Κατά την εγκυμοσύνη μου, καπνίζω μόνο λίγα τσιγάρα και έτσι δεν βλάπτω το έμβρυο.

Αλήθεια 

Όχι μονο τα λίγα τσιγάρα αλλα και το παθητικό κάπνισμα βλάπτουν το έμβρυο, διότι η νικοτίνη περνάει στην εμβρυακή κυκλοφορία και έτσι γεννιούνται παιδιά με μικρότερο σωματικό βάρος και αναπνευστικά προβλήματα. Το κάπνισμα επίσης προκαλεί αιφνίδιο θάνατο νεογνών.

Μύθος

Δεν κόβω το κάπνισμα γιατί καπνίζω τόσα χρόνια και ό,τι κακό ήταν να γίνει, έγινε.

Αλήθεια 

Η διακοπή του καπνίσματος σε κάθε ηλικία μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών και πνευμονικών νοσημάτων και καρκίνου.

Ο ανθρώπινος οργανισµός έχει τη µοναδική ικανότητα να επιδιορθώνει τον εαυτό του. Ακόµα κι αν κάποιος είναι καπνιστής για δεκαετίες, το ανοσολογικό του σύστηµα µπορεί να διορθώσει κάποιες από τις βλάβες που έχουν προκληθεί, εφόσον σταµατήσει να εκτίθεται στη βλαπτική επίδραση του καπνού.

Επίσης, η έγκαιρη διακοπή εµποδίζει την επιπλέον βλάβη και µειώνει τον κίνδυνο εµφάνισης άλλων νόσων που σχετίζονται µε το κάπνισµα, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήµατα και η Χρόνια Αποφρακτική Πνευµονοπάθεια.

Όταν ένας καπνιστής σταµατήσει το κάπνισµα, ο κίνδυνος να αναπτύξει καρκίνο µειώνεται κατά 33% ανά δεκαετία, ενώ την τρίτη δεκαετία ελαχιστοποιείται. Εποµένως όσο νωρίτερα πάρει κανείς την απόφαση να κόψει το τσιγάρο, τόσο νωρίτερα θα ωφεληθεί από αυτή την πρωτοβουλία.

Μύθος

Με το ηλεκτρονικό τσιγάρο θα διακόψω το κάπνισμα.

Αλήθεια 

Η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου μειώνει το κίνητρο για διακοπή. Χρησιμοποιείται κυρίως για υποκατάστατο του συμβατικού καπνίσματος.

Μύθοι & Αλήθειες για την υπέρταση

Μύθος

Τα πορτοκάλια, ο καφές και το σκόρδο επηρεάζουν την πίεση.

Αλήθεια 

Τα πορτοκάλια δεν αυξάνουν την πίεση. Αντίθετα, περιέχουν κάλιο που είναι χρήσιμο στους υπερτασικούς, ιδίως σε αυτούς που παίρνουν διουρητικά φάρμακα. Ο καφές μπορεί να προκαλέσει μικρή παροδική αύξηση της πίεσης για 1-3 ώρες. Όμως άτομα που πίνουν καφέ κάθε μέρα, παρουσιάζουν «ανοχή» σε αυτή τη δράση και τελικά η πίεση τους δεν επηρεάζεται. Έτσι, αν δεν υπάρχει άλλος λόγος, π.χ. ταχυκαρδίες, οι υπερτασικοί μπορούν να πίνουν καφέ σε λογική ποσότητα.

Το σκόρδο περιέχει μια ουσία (αλικίνη) με αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες που μπορεί να επηρεάσει την αρτηριακή πίεση. Όμως, τα πιθανά οφέλη αλλά και οι κίνδυνοι από τη μακροχρόνια χρήση της ουσίας αυτής, είναι άγνωστα.

Μύθος

Έχεις αυξημένη πίεση, πάρε ένα ηρεμιστικό.

Αλήθεια 

Η χορήγηση ηρεμιστικών φαρμάκων δεν έχει καμιά θέση στην αντιμετώπιση της αυξημένης πίεσης. Τα ηρεμιστικά είναι χρήσιμα σε άτομα με άγχος και κρίσεις πανικού, είτε έχουν είτε δεν έχουν υπέρταση. Ο όρος «νευροπίεση» είναι λανθασμένος και παραπλανητικός, επειδή όλοι οι άνθρωποι, με υπέρταση ή χωρίς, μπορεί να έχουν αυξημένη πίεση σε συνθήκες άγχους, στενοχώριας ή πανικού. Θα μπορούσε λοι­πόν κανείς να πει ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν «νευροπίεση». Όμως υπέρταση έχουν μόνο τα άτομα που παρουσιάζουν σταθερή αύξηση της πίεσης σε συνθήκες ηρεμίας.

Μύθοι & Αλήθειες για τον καρκίνο

Μύθος

Ο καρκίνος είναι κληρονομικός

Αλήθεια 

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων όχι, ακόμη και αν κάποιος έχει ιδιαίτερα βεβαρημένο οικογενειακό ιστορικό. Η αλήθεια είναι ότι τουλάχιστον ο ένας στους τρεις καρκίνους δεν θα εμφανιζόταν εάν δεν υπήρχαν καρκινογόνες συνήθειες, όπως το κάπνισμα, η κακή διατροφή, η καθιστική ζωή και η συνακόλουθη παχυσαρκία και ορισμένες, ευτυχώς σπάνιες πια, επαγγελματικές και περιβαλλοντικές εκθέσεις.

Περισσότερα από ένα στα τρία θανατηφόρα κρούσματα καρκίνου οφείλονται σε τροποποιήσιμους παράγοντες του τρόπου ζωής, που συχνά συνευθύνονται για την πρόκληση της νόσου.

Πιο συγκεκριμένα:

• 20% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στο κάπνισμα
• 8% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην κακή διατροφή (λ.χ. ελλιπή κατανάλωση φρούτων/λαχανικών, υπερκατανάλωση κόκκινου κρέατος και προϊόντων του)
• 5% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην παχυσαρκία
• 4% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην κατάχρηση αλκοόλ
• 4% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται σε έκθεση σε χημικές ουσίες στον χώρο εργασίας (κυρίως αμίαντο)
• 3% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου
• 10% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται σε χρόνιες λοιμώξεις (ηπατίτιδες Β και C, HPV, ελικοβακτηρίδιο πυλωρού)
• 2% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην ιονίζουσα ακτινοβολία
• 2% των κρουσμάτων καρκίνου οφείλονται στην καθιστική ζωή
• Πάνω από 95% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας οφείλονται στον ιό HPV
• 60% των καρκίνων του ήπατος οφείλονται στους ιούς της ηπατίτιδας Β και C
• 70% των καρκίνων του στομάχου οφείλονται στο ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Μύθος

Δεν μπορεί να βρεθεί θεραπεία για τον καρκίνο.

Αλήθεια 

Θεραπείες έχουν βρεθεί για διάφορες μορφές καρκίνου, γι’ αυτό και έχουν βελτιωθεί δραματικά τα ποσοστά ιάσεως σε πολλές μορφές καρκίνου – όπως ορισμένες λευχαιμίες, καρκίνοι των όρχεων, του μαστού. Μία μοναδική, θαυματουργή θεραπεία για τον καρκίνο, έτσι όπως θα την ήθελε πολύς κόσμος, είναι αδύνατον να βρεθεί, διότι ο καρκίνος δεν είναι μία ενιαία νόσος αλλά περιλαμβάνει περισσότερους από 100 διαφορετικούς τύπους.