Η παχυσαρκία αποτελεί ιδιαίτερο πρόβλημα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Στην Ελλάδα η παχυσαρκία παίρνει την μορφή επιδημίας με το 35% του γενικού πληθυσμού να είναι υπέρβαρο, ενώ το 22,5% παχύσαρκο.

Η παχυσαρκία υπολογίζεται με τον Δείκτη Μάζας Σώματος ή ΔΜΣ. Αναλόγως του ΔΜΣ μπορεί κανείς να χαρακτηριστεί: Φυσιολογικός (ΔΜΣ 18,5 – 24.9), Παχύσαρκος (ΔΜΣ 25 – 34.9), Σοβαρά Παχύσαρκος (ΔΜΣ 35 – 39.9), Νοσογόνα Παχύσαρκος (ΔΜΣ 40 – 49.9), ή Υπερ-Παχύσαρκος (ΔΜΣ>50).

Η παχυσαρκία είναι νόσος και οι σχετιζόμενοι με αυτήν κίνδυνοι για την υγεία είναι, μεταξύ άλλων, η εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη (τύπου ΙΙ), αρθροπάθειες, αρτηριακή υπέρταση, καρδιακές παθήσεις, παθήσεις ήπατος και χοληφόρων, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος, ψυχολογικά προβλήματα (όπως κατάθλιψη), διαταραχές έμμηνου κύκλου στις γυναίκες και προβλήματα στην εγκυμοσύνη, ακράτεια ούρων και χαμηλότερο συνολικό προσδόκιμο επιβίωσης. Επιπλέον, τα προβλήματα που βιώνει στην καθημερινή ζωή ο παχύσαρκος έχουν να κάνουν με την δυσκολία στην κινητικότητα, εύκολη κόπωση και καταπόνηση και δυσκολία σε απλές καθημερινές πράξεις όπως η χρήση μέσων μεταφοράς ή η προσωπική υγιεινή. Πολλές φορές αυτά οδηγούν σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και κοινωνικό αποκλεισμό του.

Η σύγχρονη, ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία της νόσου της παχυσαρκίας απαιτεί επιστημονική ομάδα εξειδικευμένη στην αντιμετώπιση των παθήσεων του παχύσαρκου ασθενούς, στα ειδικά διαιτολογικά πρωτόκολλα, στις νέες αναίμακτες πρωτοποριακές μεθόδους απώλειας βάρους και στις χειρουργικές επεμβάσεις παχυσαρκίας.

Τα ειδικά για την παχυσαρκία διαιτολογικά πρωτόκολλα συνδυάζουν υγιεινές επιλογές κανονικού φαγητού και αντικατάσταση των υπόλοιπων γευμάτων με ειδικά υποκατάστατα διατροφής υψηλά σε πρωτεΐνη και χαμηλά σε θερμίδες και υδατάνθρακες. Τα αποτελέσματα ποικίλουν από ασθενή σε ασθενή, αφού εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την συνέπεια και την προσπάθεια που ο ίδιος καταβάλει, ωστόσο απώλεια βάρους της τάξεως των 2 κιλών την εβδομάδα είναι απόλυτα εφικτή.

Αναίμακτες μέθοδοι όπως το ενδογαστρικό μπαλόνι, απευθύνονται σε ασθενείς που δεν χρειάζονται μεγάλη απώλεια βάρους, πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις και μπορούν να ακολουθήσουν πιστά ειδικές διατροφικές οδηγίες. Στους ασθενείς αυτούς η εξέλιξη στην ιατρική τεχνολογία προσφέρει σήμερα ενδογαστρικά μπαλόνια που δεν απαιτούν γαστροσκόπηση για την τοποθέτησή τους. Έχουν μέγεθος χαπιού, τo οποίο καταπίνεται φυσιολογικά, φουσκώνει στο στομάχι με ειδικό μηχανισμό και παραμένει εκεί για τρείς μήνες όπου συμβάλει με τον κορεσμό που επιφέρει σε σημαντική απώλεια βάρους. Στη συνέχεια το μπαλόνι ξεφουσκώνει αυτόματα και αποβάλλεται από το πεπτικό σύστημα χωρίς καμία παρέμβαση.

Η χειρουργική θεραπεία της παχυσαρκίας ΔΕΝ είναι αισθητική χειρουργική, παρά την αντίληψη που επικρατεί σε πολύ κόσμο. Η παχυσαρκία μπορεί να αντιμετωπίζεται χειρουργικά όταν ο ΔΜΣ είναι > 40 ή όταν ο ΔΜΣ είναι > 35 και συνυπάρχει ένα τουλάχιστον από τα νοσήματα που προαναφέραμε.

Από τις προσφερόμενες επεμβάσεις, η τοποθέτηση ρυθμιζόμενου γαστρικού δακτυλίου, η κάθετη επιμήκης γαστρεκτομή ή «γαστρικό μανίκι» (Sleeve Gastrectomy), η γαστρική παράκαμψη κατά Roux-en-Y (γαστρικό by-pass), η γαστρική πτύχωση και η χολοπαγκρεατική παράκαμψη αποτελούν τις πιο συνηθισμένες και επιστημονικά τεκμηριωμένες χειρουργικές λύσεις για το πρόβλημα της παχυσαρκίας. Η γαστρική παράκαμψη (γαστρικό by-pass) αποτελεί την πιο καλά μελετημένη και αποτελεσματική σε βάθος χρόνου χειρουργική επέμβαση, έτσι ώστε να αποτελεί το “Gold Standard” της βαριατρικής χειρουργικής (χειρουργικής της παχυσαρκίας), δηλαδή να είναι το σημείο αναφοράς για την μέτρηση της αποτελεσματικότητας των υπολοίπων μεθόδων.

Οι επεμβάσεις της Βαριατρικής Χειρουργικής, που πραγματοποιούνται πλέον λαπαροσκοπικά, απαιτούν ιδιαίτερη τεχνική δεξιότητα, εκπαίδευση και γνώσεις. Ο ασθενής για μεγάλο διάστημα πριν και μετά το χειρουργείο χρειάζεται παρακολούθηση και ιδιαίτερες οδηγίες προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της επέμβασης. Η εξειδικευμένη βαριατρική χειρουργική ομάδα προσφέρει την κατάλληλη χειρουργική επέμβαση για τον κάθε ασθενή, ελαχιστοποιεί τον χρόνο νοσηλείας (συνήθως 1-2 ημέρες), ελαχιστοποιώντας, παράλληλα, την πιθανότητα κάποιας μετεγχειρητικής επιπλοκής.

Τα προσδοκώμενα αποτελέσματα μιας βαριατρικής χειρουργικής επέμβασης είναι η σύντομη επαναφορά στο προϋπολογισμένο επιθυμητό βάρος, η αντιμετώπιση των συνοδών παθήσεων και των κινδύνων από την παχυσαρκία, ενώ ταυτόχρονα ο χειρουργημένος ασθενής να έχει άριστη ποιότητα ζωής (π.χ. χωρίς επεισόδια εμετών, ναυτιών, κοιλιακού πόνου, καούρας ή διαρροιών).

Είναι σημαντικό να επαναληφθεί ότι τα άριστα αποτελέσματα της Χειρουργικής αντιμετώπισης της παχυσαρκίας προϋποθέτουν Νοσηλευτικό ‘Ίδρυμα με πλήρη και σύγχρονο υλικοτεχνικό εξοπλισμό με δυνατότητα αντιμετώπισης κάθε περιεγχειρητικού συμβάντος (π.χ. ΜΕΘ, αξονικός τομογράφος) και εξειδικευμένους Χειρουργούς πλαισιωμένους από διεπιστημονική ομάδα Ιατρών άλλων Ειδικοτήτων (Παθολόγοι, Ενδοκρινολόγοι, Καρδιολόγοι, Πνευμονολόγοι κ.α.), προϋποθέσεις που πληρούνται στον μέγιστο βαθμό στην Ευρωκλινική Αθηνών.