Τι είναι

Τι είναι οι ελιές στο δέρμα και πότε εμφανίζονται;

Οι Ελιές στο δέρμα επιστημονικά ονομάζονται σπίλοι. Οι σπίλοι είναι η πιο συχνή καλοήθης βλάβη του ανθρώπινου σώματος. Πρακτικά όλοι οι άνθρωποι έχουν σπίλους. Οι ελιές στο δέρμα αποτελούν μελαγχρωματικές βλάβες, δηλαδή βλάβες με πιο σκούρο χρώμα από το υπόλοιπο γύρω δέρμα. Μπορεί να είναι λείες, να έχουν τρίχες, να είναι υπερυψωμένες ή να έχουν ανώμαλη επιφάνεια Ο μέσος ενήλικας έχει 10-40 ελιές στο σώμα του.

Εμφανίζονται καινούριες ελιές;

Καινούριες ελιές μπορεί να εμφανιστούν μέχρι την ηλικία των 40 ετών, αλλά οι περισσότεροι σπίλοι εμφανίζονται από την παιδική ηλικία μέχρι την ηλικία των 20 ετών. Μερικές ελιές εξαφανίζονται όσο μεγαλώνουμε.

Υπάρχουν πολλά είδη σπίλων;

Υπάρχουν πολλά είδη σπίλων, που διαφέρουν ως προς την μορφή, το χρώμα, το σχήμα, το μέγεθος, κ.λπ.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά μιας κοινής- καλής ελιάς;

Οι κοινοί σπίλοι (ελιές) είναι συμμετρικές, συνήθως στρογγυλές (οβάλ), ομοιόμορφες, σε μία ή δύο αποχρώσεις του μπεζ, καφέ ή του χρώματος του δέρματος, συνήθως μικρότερες από μισό εκατοστό.
Εντοπίζονται σε περιοχές που εκτίθενται στον ήλιο: (πρόσωπο, κορμός, χέρια και πόδια).
Γι’ αυτούς τους σπίλους δεν πρέπει να ανησυχούμε. Αν όμως αποφασίσουμε να τους αφαιρέσουμε για αισθητικούς λόγους, καλόν είναι να αφαιρεθούν ολόκληροι χειρουργικά και να σταλούν για βιοψία.

Αν έχουμε πολλές ελιές;

Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε ότι άτομα που έχουν μεγάλο αριθμό σπίλων, δηλαδή περισσότερες από 50- 100 σπίλους – ελιές, κινδυνεύουν περισσότερο για την ανάπτυξη ενός κακοηθέστατου όγκου του δέρματος- του μελανώματος.
Το 2010 επιστήμονες από το «King’s College» μελέτησαν το DNA 1.800 ατόμων και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι εκείνοι που έχουν πολλές ελιές γερνάνε με πιο αργούς ρυθμούς, σε σύγκριση με εκείνους που έχουν λιγότερες. Παρ’ όλα αυτά άτομα τα οποία έχουν μεγάλο αριθμό ελιών θα πρέπει να επισκέπτονται ειδικούς γιατρούς (Πλαστικούς Χειρουργούς ή Δερματολόγους) για μια κλινική και δερματοσκοπική εξέταση.

Κίνδυνοι

Για ποιες ελιές πρέπει να ανησυχούμε;

Όταν μια ελιά έχει τα παρακάτω χαρακτηριστικά, ονομάζεται δυσπλαστικός ή άτυπος σπίλος και έχει τον κίνδυνο να εξελιχθεί σε μελάνωμα:
Τα χαρακτηριστικά των άτυπων μπορούμε εύκολα να τα απομνημονεύσουμε με τα πρώτα πέντε γράμματα του Αγγλικού αλφαβήτου:

A: Αsymmetry = Ασυμμετρία.

B: Border = Τα όρια της βλάβης είναι συχνά ασαφή

C: Color = πολυχρωμία

D: Diameter = Διάμετρος

E: Evolution = Ανάπτυξη. Η μεταβολή κατά την διάρκεια του χρόνου, των βασικών χαρακτηριστικών μιας ελιάς (χρώμα, μέγεθος, σχήμα,) ή εμφάνιση πόνου, κνησμού ή αιμορραγίας.

Οι άτυποι σπίλοι πρέπει πάντα να εξετάζονται από ειδικούς γιατρούς και όταν πρέπει, να αφαιρούνται ολόκληροι, χειρουργικά, με υγιή όρια και να αποστέλλονται πάντα για βιοψία. Νέοι άτυποι σπίλοι μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία.
Υπάρχουν άτομα που έχουν μεγάλο αριθμό άτυπων σπίλων (Σύνδρομο Δυσπλαστικών-Άτυπων Σπίλων). Αυτά τα άτομα πρέπει να εξετάζονται από ειδικούς γιατρούς ανά εξάμηνο.

Γιατί πρέπει να ανησυχούμε το καλοκαίρι για τις ελιές μας;

Ο ήλιος είναι ο πιο μεγάλος κίνδυνος για να αλλάξει μια ελιά, και από καλή να γίνει επικίνδυνη. Γι’ αυτό αυτή την εποχή είναι καλό να ελέγξουμε τις ελιές μας και τις ελιές των παιδιών μας, και να πάρουμε μια υπεύθυνη γνώμη γι’ αυτές. Το βασικό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι πρέπει πάντα να βάζουμε αντηλιακό πριν εκτεθούμε στον ήλιο. Όποιο αντηλιακό κι αν βάλουμε, μπορούμε να μαυρίσουμε, αλλά για να είμαστε προστατευμένοι, πρέπει να ξαναβάζουμε αντηλιακό κάθε 2 ώρες.

Μελάνωμα

Τι είναι το Μελάνωμα;

Το μελάνωμα αποτελεί τον κακοηθέστερο όγκο που εντοπίζεται στο δέρμα και τους βλεννογόνους. Προέρχεται από τα μελανοκύτταρα του δέρματος και γι΄ αυτό τα μελανώματα είναι συνήθως σκουρόχρωμα, αν και υπάρχουν και τα αχρωστικά. Τα Μελανώματα συνήθως αναπτύσσονται σε εξαλλαχθέντες προϋπάρχοντες σπίλους. Ως όγκος, το μελάνωμα έχει παράδοξη συμπεριφορά: μπορεί να υποτροπιάσει και να δώσει μεταστάσεις ακόμη και ύστερα από πολλά χρόνια. Το μελάνωμα αποτελεί το 3-4% του συνόλου των καρκίνων του δέρματος, αλλά προκαλεί περισσότερο από το 75% των θανάτων που οφείλονται σε καρκίνο του δέρματος.
Το μελάνωμα είναι ένας κακοήθης επιθετικός όγκος, που όμως όταν αφαιρείται σε αρχικά στάδια, έχει 100% ίαση.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

• Όσοι έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα, φακίδες και ανοιχτού χρώματος μάτια
• Όσοι ζουν σε ηλιόλουστες περιοχές
• Όσοι έχουν οικογενειακό ιστορικό μελανώματος
• Όσοι έχουν υποστεί ηλιακά εγκαύματα, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία
• Όσοι παίρνουν φάρμακα που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα

Μέτρα πρόληψης

Ποια μέτρα προτείνουμε για την πρόληψη του μελανώματος;

• Να χαιρόμαστε τον ήλιο λαμβάνοντας όλα τα μέτρα προστασίας (ιδίως αν έχουμε παράγοντες κινδύνου), δηλαδή γυαλιά ηλίου με κατάλληλα φίλτρα, καπέλο, αντηλιακή κρέμα (ανά δίωρο επάλειψη, άσχετα από τον δείκτη προστασίας), ομπρέλα, ανοιχτόχρωμα ρούχα
• Να αποφεύγουμε να κολυμπάμε το μεσημέρι και να κάνουμε θαλάσσια σπορ φορώντας φανέλα
• Να αυτοεξετάζουμε τις ελιές μας ανά 6-8 εβδομάδες
• Να εξετάζουμε κάθε βλάβη ή αλλαγή των ελιών μας στα ειδικά ιατρεία σπίλων
• Η σωστή προστασία από τον ήλιο κατά τα πρώτα 18 χρόνια της ζωής μας μειώνει την πιθανότητα να παρουσιάσουμε καρκίνο του δέρματος κατά 78%
• Να μην κάνουμε τεχνητό μαύρισμα (Solarium)

Επίσκεψη στον ιατρό

Πότε πρέπει να επισκεφτούμε άμεσα τον γιατρό;

Όταν κάποια ελιά:

• Αλλάξει χρώμα ή από την αρχή παρουσιάζει πολυχρωμία
• Αλλάξει σε μέγεθος ή πάχος (μεγαλώσει ή μικρύνει, λεπτύνει ή παχύνει)
• Αποκτήσει ανώμαλο περίγραμμα, αν γίνει ασύμμετρη
• Αν κάποια περιοχή μιας επίπεδης ελιάς εξογκωθεί
• Όταν μία ελιά βρίσκεται σε σημεία συνεχούς ερεθισμού (ζώνη στους άνδρες, στηθόδεσμος στις γυναίκες, σημεία που ξυρίζονται άνδρες ή γυναίκες, τριχωτό της κεφαλής) και ματώσει ή μας ξύνει
• Όταν έχει διάμετρο μεγαλύτερη από 6mm
• Αν υπάρξει αλλαγή στο δέρμα γύρω από την ελιά
• Όταν εμφανίζεται ένας νέος σπίλος μετά την ηλικία των 30 ετών
• Μια ύποπτη βλάβη στο δέρμα πρέπει να μας ανησυχεί, έστω και αν δεν προκαλεί πόνο
• Όταν έχουμε μια πληγή που δεν κλείνει, ή που κάνει μια μικρή εφελκίδα και ξανανοίγει