Καρδιά: Εισαγωγή

Οι νέες οδηγίες πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής εταιρείας του 2016 σε συνεργασία με άλλες εννέα επιστημονικές εταιρίες βγήκαν με σκοπό να αυξήσουν το επίπεδο πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου σε πληθυσμιακό επίπεδο λαμβάνοντας υπόψη πως 1% μείωση του κινδύνου του συνολικού πληθυσμού για καρδιαγγειακό συμβάν θα προλάμβανε 25000 καρδιαγγειακά συμβάντα κ θα εξοικονομούσε 40 εκατομμύρια ευρώ ανά έτος κ ανά ευρωπαϊκή χώρα.

Τονίζεται με ιδιαίτερο τρόπο για πρώτη, η πρόληψη σε επίπεδο πληθυσμού προτείνοντας αυστηρότερους νόμους κ πολιτικές σε επίπεδο Διατροφής, Φυσικής Δραστηριότητας, Καπνίσματος κ ποιότητας ατμοσφαιρικού αέρα.

Οι ατομικοί στόχοι παραγόντων κινδύνου επιβεβαιώνονται στην αποφυγή της παχυσαρκίας ( Δείκτης Μάζας σώματος 20-25 κιλά/ μ2), περιφέρεια μέσης < 94 εκ για τους άντρες κ < 80 για τις γυναίκες, τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα αερόβια άσκηση μέτριας έντασης η 75 λεπτά την εβδομάδα έντονης άσκησης, δίαιτα χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά κ πλούσια σε προϊόντα ολικής άλεσης, λαχανικά, φρούτα κ ψάρια, αποχή από το κάπνισμα, αρτηριακή πίεση < 140/90 mmHg, κ LDL χοληστερόλη <115 mg/dl για όλους, <100 mg/dl για τους υψηλού κινδύνου, κ <70 mg/dl για τους πολύ υψηλού κινδύνου.

Η χρήση ασπιρίνης στην πρωτογενή πρόληψη συνεχίζει να έχει αντένδειξη, δηλαδή να μην χορηγείται σε καμία υποομάδα πληθυσμού λόγω του ότι οι παρενέργειες της καταργούν το προληπτικό όφελος της σε ασθενείς που δεν έχουν ήδη νόσο. Ακόμη συνιστάται ενδιάμεσοι βιοχημικοί δείκτες όπως οι λιποπρωτείνες, η CRP, η ομοκυστείνη κτλ να μην χρησιμοποιούνται διότι δεν προσφέρουν τίποτα στον συνολικό υπολογισμό του καρδιαγγειακού κινδύνου, ο οποίος γίνεται με τους κλασσικούς δείκτες ( ηλικία, κάπνισμα, χοληστερίνη, υπέρταση). Αυτοί εισέρχονται σε ένα υπολογιστικό μοντέλο στον υπολογιστή ( υπάρχει κ ειδικό μοντέλο για την Ελλάδα με βάση τα εθνικά στατιστικά) κ υπολογίζεται ο συνολικός κίνδυνος θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο την επόμενη δεκαετία. Συνεχίζει να έχει σημασία το οικογενειακό ιστορικό ( άντρας συγγενής α βαθμού με καρδιαγγειακή νόσο πριν τα 55 η γυναίκα πριν τα 65) το οποίο μεταβάλει τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο. Ακόμη σε περίπτωση οριακών καταστάσεων η ύπαρξη πλάκας στις καρωτίδες η υψηλού ποσού ασβεστίου στην αξονική στεφανιογραφία βοηθούν περαιτέρω στην κατηγοριοποίηση σε ειδικές περιπτώσεις.

Τονίζεται με ιδιαίτερο τρόπο για πρώτη, η πρόληψη σε επίπεδο πληθυσμού προτείνοντας αυστηρότερους νόμους κ πολιτικές σε επίπεδο:

Διατροφής

Υποχρέωση αναγραφής συστατικών φαγητών με στόχο τη μείωση των θερμίδων, του αλατιού, των κορεσμένων λιπών και της ζάχαρης, κατάργηση βιομηχανικής παραγωγής τρανς-κορεσμένων λιπών, αυστηροποίηση νομοθεσίας για τη διαφήμιση κ αύξηση φορολογίας για φαγητά πλούσια σε ζάχαρη κ κορεσμένα λίπη, καθώς κ του αλκοόλ

Φυσικής Δραστηριότητας

Φορολογικές ελαφρύνσεις για αγορά μηχανημάτων για κατ΄ οίκον άσκηση ή εγγραφή σε γυμναστήριο, σημειώματα στα κτίρια που να ενθαρρύνουν τη χρήση σκαλών κ όχι ανελκυστήρα, πρόβλεψη για δυνατότητα σωματικής δραστηριότητας στον πολεοδομικό σχεδιασμό πόλεων, οικονομικά κίνητρα για απώλεια βάρους.

Καπνίσματος

Απαγόρευση καπνίσματος στα σχολεία, σύσταση στους γονείς να μην καπνίζουν μπροστά στα παιδιά, περιορισμοί στην διαφήμιση καπνού κ ηλεκτρονικού τσιγάρου.

Ακόμη σημειώνεται η ιδιαίτερα σημαντική επίδραση της ποιότητας του αέρα στην καρδιαγγειακή υγεία, η σύσταση για ενημέρωση του κοινού σε περίπτωση επιδείνωσης της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, η σύσταση για φορολογικές ελαφρύνσεις στα ηλεκτρικά και υβριδικά αυτοκίνητα.

Σε αυτές τις οδηγίες τονίζονται κ άλλες νόσοι οι οποίες αλλάζουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο κ πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό του συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου. Αυτές είναι:

1. Η χρόνια νεφρική νόσος όπου φλεγμονώδεις παράγοντες προκαλούν αγγειακή βλάβη ανεξάρτητα απ τους υπόλοιπους παράγοντες κινδύνου.
2. Γρίπη: Υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ λοιμώξεων του αναπνευστικού, ειδικά σε εποχές που υπάρχει επιδημία γρίπης κ εμφράγματος του μυοκαρδίου.
3. Περιοδοντίτιδα: Η περιοοδοντική νόσος έχει φανεί να σχετίζεται τόσο με την αθηρωμάτωση όσο κ με την καρδιαγγειακή νόσο.
4. Καρκινοπαθείς. Οι ασθενείς που επιβιώνουν του καρκίνου έχοντας λάβει χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου. Συνιστάται οι καρκινοπαθείς αυτοί να ελέγχονται συστηματικά για καρδιακή δυσλειτουργία
5. Αυτοάνοσα νοσήματα. Η ρευματοειδής αρθρίτις, η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα, κ η ψωρίαση αυξάνουν σε σημαντικό βαθμό τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου.
6. Στυτική δυσλειτουργία. Η εμφάνιση στυτικής δυσλειτουργία φαίνεται να αποτελεί πρώιμο σημάδι μελλοντικού καρδιαγγειακού επεισοδίου καθώς εμφανίζεται περίπου 3 χρόνια πριν την εμφάνιση εμφράγματος, εγκεφαλικού κτλ.
7. Υπνική άπνοια. Συνδέεται άμεσα με την εμφάνιση υπέρτασης, κολπικής μαρμαρυγής κ καρδιακής ανεπάρκειας. Η απώλεια βάρους κ η χρήση της κατάλληλης μάσκας μειώνουν σημαντικά τον κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάντα.

Έχοντας ασχοληθεί σε όλη μου την επιστημονική πορεία με την πρόληψη των καρδιαγγειακών συμβάντων, ήταν μια μεγάλη αναγνώριση κ τιμή η συμμετοχή σε αυτές τις Ευρωπαικές Κατευθυντήριες Συγγραφέας, η οποία επιβεβαιώνει το ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο της Ελληνικής Καρδιολογίας αφού σε όλες τις Ευρωπαϊκές Κατευθυντήριες οδηγίες τα τελευταία χρόνια υπάρχει Ελληνική συμμετοχή.