Τα πιο συχνά συμπτώματα που θα πρέπει να οδηγήσουν μία γυναίκα στον γυναικολόγο για εξειδικευμένο έλεγχο είναι: ασυνήθιστη αιμορραγία από τον κόλπο, αίσθημα βάρους ή πόνου χαμηλά στην κοιλιά, πόνος κατά την επαφή, φούσκωμα στην κοιλιά, αίσθημα πίεσης στην πύελο και δυσκολία στην ούρηση ή την αφόδευση.

Τα πιο σύνθετα γυναικολογικά προβλήματα πρέπει να εκτιμώνται από εξειδικευμένο και έμπειρο Γυναικολόγο, με εξειδίκευση στην Ογκολογία καθώς δεν απαιτούν όλες οι περιπτώσεις χειρουργική αντιμετώπιση. Ο ειδικός ιατρός θα κρίνει πότε είναι απαραίτητη η χειρουργική αντιμετώπιση, με ποια μέθοδο πρέπει να γίνει ώστε η γυναίκα να διασφαλίσει τη γονιμότητά της αλλά και ένα άρτιο αισθητικό αποτέλεσμα και πότε ένα χειρουργείο δεν χρειάζεται.

Χρήσιμες πληροφορίες για την κύστη ωοθήκης:

Η γυναίκα από την έναρξη της σεξουαλικής της ζωής είναι εξοικειωμένη με την επίσκεψη στο γυναικολόγο. Το ιδανικό είναι να επισκέπτεται μια φορά το χρόνο τον γιατρό της. Κατά την εξέταση αυτή αναδεικνύονται θέματα που μπορεί να αναφέρει η ίδια, θέματα σχετικά με την αναπαραγωγή, την αντισύλληψη, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και θέματα που μπορεί να αναδείξει η γυναικολογική εξέταση, η εξέταση των μαστών και το τεστ ΠΑΠ. Κάποια από αυτά τα θέματα θα χρειαστούν περισσότερο εντατική παρακολούθηση και κάποια από αυτά θα χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση. Κάποια από τα συχνά αίτια που μπορεί να οδηγήσουν μια γυναίκα στο χειρουργείο είναι η κύστη ωοθήκης:

Κύστη ωοθήκης – Τι είναι και πόσο συχνά εμφανίζεται;

Μία στις δυο γυναίκες θα εμφανίσει τουλάχιστον μια φορά στη ζωή της κάποια κύστη στην ωοθήκη της. Οι κύστες ωοθηκών πρόκειται για απλές κύστες, οι οποίες περιέχουν μόνο ορό και εμφανίζονται σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Όταν όμως οι κύστες ωοθηκών περιέχουν συμπαγή στοιχεία, τότε χρειάζονται περαιτέρω έλεγχο.

Συμπτώματα και διάγνωση;

Οι κύστες ωοθηκών ανακαλύπτονται σε κάποιες γυναίκες όταν αυτές οδηγούνται λόγω συμπτωμάτων στο γυναικολόγο ενώ σε κάποιες άλλες ανακαλύπτονται τυχαία κατά τον τακτικό τους γυναικολογικό έλεγχο. Τα συμπτώματα που μπορεί να υποδηλώνουν κύστη στην ωοθήκη είναι:

• Ασυνήθιστη αιμορραγία από τον κόλπο
• Αίσθημα βάρους ή πόνου χαμηλά στην κοιλιά
• Πόνος κατά την επαφή
• Φούσκωμα στην κοιλιά

Ο έμπειρος γυναικολόγος διαγιγνώσκει την ύπαρξη κύστης ωοθήκης με τη γυναικολογική εξέταση και η ύπαρξή της επιβεβαιώνεται με το γυναικολογικό υπερηχογράφημα. Ο γυναικολόγος μπορεί να ζητήσει περαιτέρω απεικονιστική διερεύνηση της κύστης της ωοθήκης με αξονική ή μαγνητική τομογραφία ή με PET- CT. Επιπλέον μπορεί να χρειαστεί να γίνει και αιματολογικός έλεγχος σχετικός με την παρουσία της κύστης της ωοθήκης για τον έλεγχο των τιμών των Ca 125, HE4 κα.

Πώς δημιουργείται η κύστη στην ωοθήκη

Η δημιουργία μιας κύστης ωοθήκης μπορεί να οφείλεται σε πολλούς λόγους. Μπορεί να είναι μια απλή απόκλιση της περιόδου. Μπορεί να οφείλεται σε κάποιο ωχρό σωμάτιο το οποίο παρέμεινε και μεγάλωσε ή σε κάποιο ωοθυλάκιο το οποίο παρέμεινε χωρίς να ραγεί. Επίσης μπορεί να είναι λόγω μιας κύστης που αιμορράγησε ή να είναι εκδήλωση ενδομητρίωσης. Μπορεί όμως να είναι και κακοήθους αιτιολογίας.

Αντιμετώπιση. Πότε επιλέγεται το χειρουργείο;

Ο γυναικολόγος σύμφωνα με τα στοιχεία της κύστης προτείνει με υπευθυνότητα την περαιτέρω αντιμετώπιση. Όταν η κύστης της ωοθήκης χαρακτηρίζεται ως απλή και το μέγεθός της είναι κάτω από 4 εκ, τότε συνήθως αποφασίζεται η απλή παρακολούθηση της με υπερηχογράφημα.

Όταν υπάρχουν τα λεγόμενα ύποπτα υπερηχογραφικά ευρήματα ή κινδυνεύει η ωοθήκη με συστροφή, τότε αποφασίζεται το χειρουργείο. Η επέμβαση που επιλέγουμε συχνότερα για την κύστη της ωοθήκης είναι η απλή αφαίρεση της από την ωοθήκη με λαπαροσκόπηση, ένα χειρουργείο που γίνεται μέσα από 3 μικρές οπές στην κοιλία μήκους μεταξύ 5 χιλιοστών και ενός εκατοστού. Το χειρουργείο αυτό πρέπει να γίνεται από γυναικολόγο με εξειδίκευση στην ογκολογία, διότι υπάρχει ο κίνδυνος να αποκαλυφθεί κάτι παραπάνω από μια απλή κύστη. Η τεχνική δεξιότητα του χειρουργού παίζει μεγάλο ρόλο στη σωστή αφαίρεση της κύστης της ωοθήκης και στο σχεδιασμό όλων των επιπλέον θεραπευτικών παρεμβάσεων, που ενδεχόμενα να χρειαστούν. Ανάλογα με τα δεδομένα της εικόνας της κύστης της ωοθήκης μπορεί να αφαιρεθεί μόνη της ή να χρειαστεί να αφαιρεθεί ολόκληρη η ωοθήκη μαζί με την κύστη. Κατά τη διάρκεια του χειρουργείου της αφαίρεσης της κύστης μπορεί να χρειαστεί να γίνει βιοψία κατά τη διάρκεια της επέμβασης (ταχεία βιοψία της κύστης της ωοθήκης). Ανάλογα με το αποτέλεσμα της ταχείας βιοψίας σε κάποιες περιπτώσεις χρειάζεται να προχωρήσουμε σε μεγαλύτερο χειρουργείο και πέρα από την κύστη της ωοθήκης θα αφαιρεθεί ολόκληρη η ωοθήκη, η μήτρα και ίσως να χρειαστεί να πάρουμε επιπλέον βιοψίες από το εσωτερικό της κοιλιάς.

Μετά το χειρουργείο

Η ασθενής συνήθως δεν αντιμετωπίζει ιδιαίτερο πόνο μετεγχειρητικά και κινητοποιείται την ίδια μέρα. Προφυλακτικά μπορεί να χρειαστεί να λάβει αντιβιοτική αγωγή, δεν είναι όμως απαραίτητο όταν γίνεται λαπαροσκοπική αφαίρεση της κύστης της ωοθήκης. Την αφαίρεση της κύστης της ωοθήκης ακολουθεί πάντα ο ιστολογικός έλεγχος. Συνήθως συμπληρώνεται από ειδικές ανοσοϊστοχημικές εξετάσεις, οι οποίες δίνουν περαιτέρω πληροφορίες για τη βιολογική προέλευση της κύστης της ωοθήκης.